مقدمه:

انقلاب حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، بزرگترین قیامی است که بشریت در تاریخ، نظاره گر آن خواهد بود، و چنین انقلاب عظیمی را باید افراد شایسته و خاص یاری کنند. با اندکی تأمل در میان روایات تبیین کننده‌ی تعداد و احوال یاران حضرت مهدی (علیه السلام)، این امر که تعداد یاران خاصّ حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، سیصد و سیزده نفر است؛ به وضوح تبیین گردیده است. در میان این دسته از روایات برای این افراد ویژگی‌ها و خصوصیاتی ذکر گردیده که تا حدودی، حاکی از تمایز و خاص بودن این افراد می باشد. در ادامه به گوشه‌ای از این روایات اشاره می‌گردد.

با توجه به روايات، مي‌توان ويژگي‌ها و صفات ياران را چنين برشمرد:

1. معرفت عميق به خدا و امام خويش

در حديثي از امام صادق (علیه السلام) نقل شده‌است:

در قلوب آنان (ياران مهدي عجل الله تعالی فرجه الشریف) شكّي به ذات خدا نيست. (بحارالانوار، ج52، ص307، ح82)

چنان به خداوند معرفت دارند كه ذرّه‌اي ترديد و شك در آنان راه ندارد.

در روايتي از امام سجاد (علیه السلام) در باره با صفات منتظران زمان غيبت نقل شده‌است:

آنان كساني هستند كه به امامت آن بزرگوار اعتقاد دارند. (كمال الدين، ج1، ب31، ح2)

اين اعتقاد، برخاسته از عقل و درك است. حضرت، در ادامه مي‌فرمايد:

خداوند متعال، عقل و فهم و معرفتي به آنان داده‌است كه غيبت نزد آنان، به منزله مشاهده است.

2. اطاعت كامل

نتيجه معرفت صحيح، اطاعت همه جانبه از امام است. از امام صادق (علیه السلام) چنين نقل شده‌است:

اطاعت آنان از امام، از فرمان برداري كنيز در برابر مولايش بيشتر است. (بحارالانوار، ج52، ص307، ح 82)

3. عبادت و صلابت

آنان كه از پيشواي خود الگو گرفته‌اند، روزها و شب‌ها را با ياد شيرين حق و مناجات با او سپري مي‌کنند. امام صادق (علیه السلام) درباره آنان فرمود:

شب‌ها را با عبادت به صبح مي‌رسانند و روزها را با روزه به پايان مي‌برند. {يوم الخلاص، ص224)

و اين ياد حق، در همه حالات آنان تجلّي دارد.

همين ذكر دايمي و هميشگي خدا است كه از آنان، مرداني آهنين مي‌سازد كه هيچ چيز صلابت و استواري آنان را درهم نمي‌شكند. امام صادق (علیه السلام) فرمود:

آنان، مرداني هستند كه گويا دل‌هايشان پاره‌هاي آهن است. (بحارالانوار، ج52، ص307، ح 82)

4. جان نثاري و شهادت طلبي

معرفت عميق به خدا و امام، نگاه آنان را به زندگي و حقيقت انسانيت، تنظيم مي‌كند و شناخت صحيحي از هدف زندگي و وظيفه يك انسان به آنان مي‌دهد. آنان در مي‌يابند كه براي كسب كمال، زندگي مي‌كنند و مي‌فهمند كه راه تحصيل كمال، آن است كه همه وجود شان براي خدا و دين خدا باشد؛ از اين رو حاضر به هر نوع فداكاري و ايثارند. امام صادق (علیه السلام) فرمود:

[ياران مهدي (علیه السلام)] در ميدان رزم، گرد او مي‌گردند و با جان خود، از او محافظت مي‌كنند. (بحارالانوار، ج52، ص307، ح82)

آنان كه خدا و امام را شناختند، نهايت آرزويشان، شهادت در راه خدا و در ركاب امام است. امام صادق (علیه السلام) فرمود:

آنان آرزو مي‌كنند در راه خدا به شهادت برسند. (همان)

5. شجاعت و دليري

ياران مهدي (علیه السلام) مانند مولايشان، افرادي شجاع و مرداني پولادين هستند كه از هيچ چيز جز خدا هراس ندارند. امام علي (علیه السلام) در وصف آنان فرمود:

همه آنان، شيراني هستند كه از بيشه بيرون شده اند و اگر اراده كنند، كوه‌ها را از جا مي‌كنند. (يوم الخلاص، ص224)

6. صبر و بردباري

مبارزه برضد ظلم جهاني و تلاش براي برقراري عدالت، با رنج و مشقت‌هاي فراوان همراه است. ياوران امام، در راه تحقّق آرمان‌هاي جهاني امام مهدي (علیه السلام) همه ناگواري‌ها را به جان مي‌خرند؛ ولي از سر اخلاص و تواضع، عمل خود را ناچيز مي‌شمارند. امام علي (علیه السلام) مي‌فرمايد:

آنان، گروهي هستند كه به سبب صبر و بردباري در راه خدا، بر خداوند منّت نمي‌گذارند و از اين كه جان خويش را تقديم حضرت حق مي‌كنند، به خود نمي‌بالند و آن را بزرگ نمي‌شمارند. (يوم الخلاص، ص224)

7. اتحاد و همدلي

آنان، خودخواهي‌ها و خواسته‌هاي شخصي را از خود دور كرده‌اند. همه چيز را براي هدف واحد مي‌خواهند و زير يك پرچم به قيام مي‌پردازند. امام علي (علیه السلام) مي‌فرمايد:

ايشان، يكدل و هماهنگ هستند. (يوم الخلاص، ص223)

8. زهد و پارسايي

امام علي (علیه السلام) در وصف ياران مهدي (علیه السلام) فرموده‌است:

او، از يارانش بيعت مي‌گيرد كه طلا و نقره‌اي نيندوزند و گندم و جويي ذخيره نكنند. (منتخب الاثر، فصل 6، ب11، ح4)

آنان، اهداف بلندي دارند و براي آرماني بزرگ برخاسته‌اند؛ لذا ماديات و دنيا نبايد آنان را از هدف باز دارد؛ بنابراين كساني كه با ديدن زرق و برق دنيا، چشم‌هايشان خيره شده و دل‌هايشان مي‌لرزد، ميان ياوران امام، جايي ندارند. البته نبايد فراموش كرد كه اين حالات و ويژگي‌ها، يك باره در انسان متجلّي نمي‌شود و آدمي، به آن‌ها متّصف نمي‌شود؛ بلكه بايد سال‌ها براي تحصيل آن‌ها تلاش كند؛ از اين رو، ياران مهدي (علیه السلام) در دوران غيبت، به سازندگي مشغول مي‌شوند.

نتیجه:

بنابر مباحث مطرح شده، ياور مهدي (علیه السلام) در همه حال پيرو امام خود است و اطاعت از او را، سر لوحه زندگي خود قرار مي‌دهد. پيامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله و سلم) فرمود:

« طوُبي لِمَن اَدرَکَ قائِمَ اَهلِ بَيتي وَ هُوَ مُقتَدٍ بِه قَبلَ قِيامِه يأتَمُّ بِهِ»؛

خوشا به حال کسي که قائم اهل بيت مرا درک کند، در حالي که پيش از قيامش، به او اقتدا كرده و از او پيروي نمايد. (بحارالانوار، ج52، ص129)

روشن است که بدون يار و ياور نبايد منتظر حرکت و اقدامي بود، هر چند برنامه و رهبر آماده باشد.[1]

منبع‌:

[1]. براي آگاهي بيشتر ر.ك: نصرت الله آيتي، فصل نامه انتظار موعود، ش3، سال 1381.