مقدمه:
نقش زنان، در هیچ حرکتی از حرکتهای اسلامی و شیعی - از صدر اسلام تاکنون - به اهمیت و برجستگی نقش زن در قیام عاشورا نبوده است .
نقش زن در متن حادثه عاشورا
عاشورا تنها صحنهای است که در آن زن، در متن قرارداد و نه حاشیه و نقش زن شیعی در آن، پررنگ و پرحضور است و شاید یکی از رمزهای جاودانگی آن همین باشد . نقش زینب، این شیرزن دریادل کربلا و همسر و دختران امام حسین (علیه السلام) - به عنوان پیام آوران واقعه عاشورا - از جایگاه خاصی برخوردار است . نقش ام وهب، دلهم (زن زهیر)، طوعه، ماری [1] و حتی زنان قبیله بنی همدان [2]، غیر قابل کتمان است .
مرحوم حاج شیخ ملاسلطان علی تبریزی - که از جمله عابدان و زاهدان بود - در عالم رؤیا خدمت امام زمان (علیه السلام) رسید و عرض کرد: آیا این که فرمودید: « فلاندبنک صباحا و مساء و لابکین لک بدل الدموع دما صحیح است؟» فرمود: آری، صحیح است .
عرض کردم: آن کدام مصیبت است که به جای اشک، خون گریه میکردید؟ آیا مصیبت حضرت علی اکبر است؟
حضرت فرمود: اگر علی اکبر هم بود، در این مصیبت خون میگریست .
- آیا مصیبت حضرت عباس است؟
- اگر عباس هم بود، در این مصیبت خون میگریست.
- آیا مصیبت حضرت سیدالشهدا (علیه السلام) است؟
- اگر سیدالشهدا (علیه السلام) هم بود، در این مصیبت خون میگریست .
- پس کدام مصیبت است؟
- مصیبت اسیری زینب. [3]
جابربن یزید جعفی از امام باقر (علیه السلام) نقل میکند: « و یجیء والله ثلاث ماة و بضعة عشر رجلا فیهم خمسون امراة یجتمعون بمکة علی غیر میعاد قزعا کقزع الخریف»؛ [4] به خدا سوگند 313 نفر می آیند که پنجاه تن از آنان زن هستند که بدون هیچ قرار قبلی، در مکه کنار یکدیگر جمع خواهند شد .
ام سلمه نیز از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) چنین روایت کردهاست: « یعوذ عائذ من الحرم فیجتمع الناس الیه کالطیر الوارد المتفرقة حتی یجتمع الیه ثلاث ماة و اربعة عشر رجلا فیه نسوة فیظهر علی کل جبار و ابن جبار»؛ [5] در آن هنگام پناهنده ای به حرم امن الهی پناه میآورد و مردم همانند کبوترانی که از چهار سمت به یک سو هجوم میبرند به سوی او جمع میشوند تا این که در نزد آن حضرت سیصد و چهارده نفر گرد آمده که برخی از آنان زن میباشند که بر هر ستمگر و ستمگر زادهای پیروز میشوند .
نتیجه:
بنا بر مباحث مطرح شده در قیام حضرت مهدی (علیه السلام) زنان از جایگاه ویژهای برخوردار خواهند بود. نقش زن در عصر ظهور، همچون نقش مدعیان امروز و طرفداران حقوق زن نیست که او را تا سرحد یک کالا و وسیله ای برای لذت طلبی و عیاشی تنزل دادهاند .
پینوشتها:
[1]. وی اهل بصره و خانه اش، کانون شیعیان امام علی (علیه السلام) بود. از آن کانون تنی چند به یاری حسین (علیه السلام) شتافتند و شهید شدند؛ گرچه خود وی نیامد .
[2]. پس از مردن یزید، برخی از بزرگان و اشراف کوفه تصمیم گرفتند عمرسعد را به عنوان امیرخود برگزینند. زنان قبیله بنی همدان تا این خبر را شنیدند، هلهله کنان داخل مسجد شدند و از این کار ممانعت کردند. آنان میگفتند شما میخواهید کسی را حاکم کنید که فرزند رسول خدا را به شهادت رساندهاست؟
[3]. العبقری الحسان، ج 1، ص 98 .
[4]. بحارالانوار، ج 53، ص 223 .
[5]. مجمع الزوائد، ج 7، ص 315; معجم احادیث الامام المهدی، ج 1، ص 500 .
منبع: فصل نامه انتظار ، شماره 3، برگرفته از مقاله،عاشورا و انتظار