از آن زمان که مسیحیان روم، اعراب مسلمان را در کنار مرزهای خود دیدند و رشد روزافزون اسلام را در سرزمینهای مختلف به چشم خویش نگریستند، رقابت و تقابلی میان این دو دین شکل گرفت و تا آنجا پیش رفت که از طرفی مبلغان مذهبی هر دو دین، تمام همت خود را برای تبلیغ در سرزمینهای جدید به کار بستند و از سوی دیگر در عرصه های سیاسی نیز گهگاه شمشیر به هم کشیدند که اوج آن در جنگهای صلیبی، رخ نمود.در چند سده اخیر گرچه تقابل نظامی با نام مذهب میان پیروان این دو دین کمتر به چشم می خورد، ولی جنگ جدیدی در عرصه عقیدتی و فکری شکل گرفته که رنگ و بویی آخرالزمانی دارد. یعنی بخشی از پیروان یک دین، آیین دیگر را دشمن آخرالزمانی خود می دانند و در طرف دیگر هم، منجی دین رقیب را ضدمنجی خویش می شمارند. نوشتار زیر تاریخ شکل گیری چنین دیدگاهی را علیه اسلام در میان مسیحیان به ویژه پروتستانها به خوبی بیان می کند...
توماس اس کید[2]
پس از حملات تروریستی 11 سپتامبر 2011، بسیاری از مسیحیان آمریکا به گونه جدیدی به اسلام علاقمند شده اند. غالباً این علاقه معطوف به کسب اطلاعات بیشتر درباره مسلمانان، محمد پیامبر اسلام و قرآن است. اما بسیاری مسیحیان انجیلی و بنیادگرای آمریکا تمرکز بیشتری بر روی اسلام و آخرالزمان نموده اند. ممکن است سقوط وحشتناک برجهای مرکز تجارت جهانی، افکار افرادی را معطوف به آخرالزمان بکند ولی از آن ترسناکتر این است که پروتستانهای محافظه کار در این میان وارد عمل شوند. برای بسیاری از آنها، اسلام و ترور جهانی در قالب ایده های کهنه‌شان در مورد روزهای پایانی پیش از بازگشت مسیح می گنجد. با وجود تغییر جزئیات این ایده ها در طول زمان، مسیحیان آمریکا در طول چندین قرن گمانهای زیادی را در مورد ارتباط میان اسلام و آخرالزمان بیان کرده اند. اگرچه علاقه به مسائل آخرالزمانی با جریانات 11 سپتامبر به سطح جدیدی رسیده است ولی الگوی فکری گذشته تغییری نکرده و همان قالب پیشین را دارد.
مسیحیان پروتستان برای قرنها اسلام را به عنوان یکی از ادیان اصلی می دیدند که مسیح در آخرالزمان بر آن غلبه می کند. در آمریکای متقدم، کلونیست ها به طور مرتب در مورد طبیعت ظاهرا دوگانه و خشن و نیز افول آینده اسلام اظهارنظر می کردند. آمریکاییان کلونیست از نظر فکری در جهانی زندگی می کردند که در آن اسلام تهدیدی بزرگ برای مسیحیت تلقی می شد که این مساله به طور ویژه متاثر از جاه‌طلبی های امپریالیستی ترکان عثمانی و تجاوزات دزدان دریایی بربر بود. دولت عثمانی حکومت خود را تا مناطق شرقی و مرکزی اروپا گستراند تا آنکه در سال 1683 در وین اتریش قاطعانه شکست خورد.[3] دزدان دریایی بربر، کشتیهای اروپایی را در طول قرون 17 و 18 آزار می دادند. آنها مکرراً ملوانهای اروپایی و آمریکایی را به اسارت می گرفتند و در برخی موارد آنها را مجبور می کردند به عنوان برده در شمال آفریقا کار کنند. گزارشهای معروف اسارتهای بربرها معمولا شامل مواردی می شد که اسیرکنندگان تلاش می کردند پروتستانهای اروپایی را به زور وادار به پذیرش اسلام کنند.
تقابل مسیحیان اروپایی و ترکان عثمانی
این سابقه خشونت و درگیری، آمریکاییهای کلونیست را به اتخاذ دیدگاهی واداشت که از دیدگاه مسلمانان به ویژه در مسائل آخرت‌شناختی یا الهیات مربوط به آخرالزمان بسیار فاصله داشت. پروتستانهای آمریکایی اغلب اسلام و کلیسای کاتولیک را به عنوان بزرگترین دشمنان خود در مسیر اصلاح مسیحیت قلمداد می کردند. پروتستانهای دوران استعمار به دلیل جنگهای دوران اصلاح مذهبی، حتی بیشتر از اسلام با مذهب کاتولیک مخالف بودند. جاناتان ادواردز[4]، الهیدان بزرگ انجیلی در قرن هجدهم، در عقاید خود در مورد سقوط آتی کاتولیک رومی و اسلام، به سختی تنها بود. او چنین نوشت: «ای کسانی که پادشاهی مجلل ضدمسیح (منظور کاتولیکها هستند) و محمد را برای سالیان درازی با چنین تصویری ساخته اید و با یکدیگر جهان را پایمال می کنید، بدانید وقتی خداوند {منظور عیسی مسیح است} بیاید، شما همچون سایه ای محو خواهید شد.»[5]
منتقدان پروتستانی اسلام، مبنای ایده های خویش را کتاب مقدس می دانستند و از لابه‌لای این کتاب، سرنخهای پیشگویی در مورد ظهور و ترقی اسلام یافته بودند که حتی امروزه نیز تعجب آور است. بسیاری متألهان کلونیست آمریکایی به تفسیری تاریخی‌نگرانه از پیشگوییها پایبند بودند به این معنا که آنها اعتقاد داشتند بسیاری پیشگوییهای کتاب مقدس -از جمله کتاب دانیال و مکاشفات- در طول تاریخ در حال تحقق است. یکی از موارد قابل توجهی که {از نظر ایشان} در طول تاریخ محقق شده، عبارات 9: 2-3 از کتاب مکاشفات است. این عبارت از ملخهایی سخن می گوید که از پرتگاهی دودین سر بر می آورند. محققان آنگلوآمریکایی در قرون 17 و 18 تقریبا همگی معتقد بودند که این قطعه، به ظهور اسلام در اوایل قرن هفتم اشاره دارد.
سر آرون بور (Aaron Burr, Sr) داماد جاناتان ادوارد و پدر معاون آینده رییس جمهور، جونیور آرون بور نمونه ای، از تحلیل باب 9 کتاب مکاشفات را در مورد اسلام در سخنرانی مذهبی سال 1757 بیان کرده است. بنابر نظر آرون بور، وقتی محمد پیامبر اسلام قدرت گرفت، او و پیروانش چنان بدبختی و نابودی را به کلیسای مسیحی تحمیل کردند که «به نظر می رسد ته گودال باز شده و شیطان بر اریکه قدرت تاریکی نشسته است؛ همانگونه که عبارات 9:2 مکاشفات در مورد ظهور دغل‌باز خبر می دهد... ملخها سر برآورده اند و هرجا سرک می کشند، تخریب و نابودی با خود می برند. این عبارات موکداً نشان دهنده پیشرفت های شگفت انگیز و مخرب عربها (مسلمانان) است»[6] بسیاری مانند بور، در پیروی از بیوگرافی پیامبر اسلام در محافل انگلوآمریکایی، محمد را یک «دغل باز» می دانستند. کتاب نوشته شده توسط هامفری پریدواکس (Humphrey Prideaux)، الهیدان انگلیسی با عنوان «ماهیت واقعی فریبی که به طور کامل در زندگی محمد نمود دارد»[7] شاهدی بر این مدعاست.پریدواکس و آرون بو، دو تن از الهیدانان شاخص غربی که قائل به نقش منفی برای اسلام در آخرالزمان بوده اند.
در آمریکای متقدم بسیاری پیش‌بینی می‌کردند که پیش از بازگشت مسیح، قدرت سیاسی ترکان عثمانی به زوال خواهد کشید. برخی هم معتقد بودند «ششمین پیاله داوری» و «خشک شدن رود فرات» (مکاشفات 16:12) اشاره به شکست دولت عثمانی دارد. بسیاری متفق القول بودند که پیش از بازگشت مسیح، دشمنان بزرگ کلیسای مسیح –از جمله اسلام- کنار زده می شوند.
ادامه دارد....
پی نوشت ها :
[1]. Kidd Thomass S. “Islam in Apocalyptic Perspective”, Baylor University, 2010, www.baylor.edu/content/services/document.php/106709.pdf این مقاله خلاصه ای است از کتاب «مسیحیان آمریکا و اسلام: فرهنگ اوانجلیستی و اسلام از دوره کلونیستی تا عصر تروریسم» که در سال 2013 منتشر شده و حاوی مطالب ارزشمندی در رابطه با نگاه مسیحیان آمریکا به مسلمانان در طول تاریخ این کشور است. توصیف این کتاب در ادامه می آید: Thomas S. Kidd, American Christians and Islam: Evangelical Culture and Muslims from the Colonial Period to the Age of Terrorism (Princeton, NJ: Princeton University Press, 2008)
[2].توماس اس کید (Thomas S. Kidd) استادیار رشته تاریخ در در دانشگار بیلور در ایالت تگزاس است. وی دکترای خود را در سال 2001 از دانشگاه نوتردام گرفته و صاحب 10 کتاب در موضوعات تاریخی به خصوص تاریخ مذاهب آمریکاست که از جمله معروفترین آنها «علاقه پروتستانی: انگلستان جدید پس از جنبش پاک‌دینی» (2004)، «تاریخ باپتیستها در آمریکا (2015) و «تاریخ استعماری آمریکا: برخورد فرهنگها و ایمانها» (2016) می باشد. برای اطلاعات بیشتر در مورد توماس کید ر ک: (م) http://www.baylor.edu/History/index.php?id=7728
[3]. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نبرد دولت عثمانی و ائتلاف مسیحی –که به پیروزی تعیین کننده مسیحیان منجر شد- ر ک: (م)
https://www.britannica.com/event/Siege-of-Vienna-1683 , https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Vienna
[4]. جاناتان ادواردز (Jonathan Edwards) (1703-1758) معروفترین الهیدان و فیلسوف پیوریتنهای آمریکایی/انگلیسی و از پیشگامان عصر گسترش تبلیغات پروتستانی در قرون بعد بود که به واسطه جنبش دینی موسوم به «بیداری بزرگ» شناخته شده است. برای اطلاعات بیشتر ر ک: (م) https://www.britannica.com/biography/Jonathan-Edwards
[5]. Jonathan Edwards, A History of the Work of Redemption, edited by John F. Wilson, volume 9 of The Works of Jonathan Edwards (New Haven, CT: Yale University Press, 1989), 524.
[6]. Aaron Burr, The Watchman’s Answer (Boston, 1757), 17-18.
[7]. نام کتاب «The True Nature of Imposture Fully Displayed in the Life of Mahomet» است. لازم به ذکر است این نویسندگان عمق کینه خود را نسبت به حضرت محمد ص با عنوان کردن لفظ " Mahomet" به جای "Mohammad" نیز ابراز می نمودند. (م)
ترجمه و تحقیق: زهیر دهقانی آرانی
