آموزش مفاهیم دینی دارای مراحل و درجات است و این مراحل و درجات به دلیل تفاوت در رشد استعدادهای شناختی، عاطفی، انگیزشی و نیز تفاوت در معلومات و تجربیات مخاطبان است، به گونه ای که نمی توان هر مطلبی را در هر مرحله ای آموزش داد، بلکه مطالب باید متناسب با سطح فکر و قدرت درک مخاطب باشد.به عنوان مثال مطالب برای کودکان باید با زبانی ساده، جذاب و آسان بیان گردند .
مربی مهدوی با درک اهمیت این موضوع مباحث مهدویت را با توجه به سطح مخاطب دسته بندی کنند، تا هر یک از مخاطبان متناسب با موقعیت خود از آن بهره مند گردند
بهره گیری از اصل تدریج در آموزش
اصل تدریج و رعایت توان و استعداد مخاطب از دیگر اصول تعلیم و تربیت است. انسان از زمان تولد تا سنین بزرگسالى توانایى هاى جسمى، ذهنى و عاطفى یکسانى ندارد و در هر دوره از رشد با خصوصیات ویژه آن دوره ظاهر مىشود. خلاصه آنکه، قرآن با در نظر داشتن سطح درک و فهم مردم، به مرور احکام اسلام را بیان فرموده، به گونه اى که فهم و پذیرش آن براى آنان ممکن باشد.
بنابراین، آموزش مفاهیم دینى و مخصوصا مهدوی به کودکان باید تدریجى باشد و آنان را به تدریج و آرام آرام با این مفاهیم آشنا نمود. در تعالیم اسلامى نیز توصیه هایى در این زمینه وجود دارد.
غزالى در کتاب میزان العمل مى نویسد:
«یکى دیگر از وظایف معلم این است که به قدر فهم فراگیر سخن گوید و یکباره در تربیت نخست، آنان را از امور آشکار به موارد دقیق، و از ظاهر و علنى به پنهان و خفى منتقل نکند...»[1] بنابراین، آموزش مفاهیم دینى داراى مراحل و درجات است و این مراحل و درجات به دلیل تفاوت در رشد استعدادهاى شناختى، عاطفى، انگیزشى و نیز تفاوت در معلومات و تجربیات دانش آموزان است، به گونه اى که نمى توان هر مطلبى را در هر مرحله اى آموزش داد، بلکه مطالب باید متناسب با سطح فکر و قدرت درک مخاطبان باشد.
به عنوان مثال، آموزه هاى وجود خداوند، توحید، معاد و مانند آنها در دوره ابتدایى نمى تواند در قالب استدلال هاى پیچیده عقلانى و مفاهیم انتزاعى آموزش داده شوند، بلکه باید با زبانى ساده، جذاب و آسان بیان گردند؛ و مفاهیم انتزاعى، براهین فلسفى و منطقى را به دورههایى موکول کرد که استعداد لازم براى فهم آنها در دانشآموزان پدیده آمده باشد.
پی نوشت:
[1]. محمد غزالى، میزان العمل، ترجمه علىاکبر کسمایى، تهران، سروش، 1376، ص 138.
برگرفته از پرتال جامع علوم انسانی
