مدت حكومت

پس از اينكه عالم بشريت يك دوره بسيار طولاني از حاكميت ظلم و ستم را پشت سر گذاشت، جهان با ظهور آخرين حجّت پروردگار به سوي حاكميت خوبي‌ها خواهد رفت و حكومت به دست حاكمان و نيكان قرار خواهد گرفت و اين وعده حتمي خداوند است.

حكومت خوبان كه با فرمانروايي امام مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) آغاز مي‌شود تا پايان عمر دنيا ادامه خواهد يافت و ديگر روزگار ظلم و ظالمين تكرار نخواهد شد.

در سخني كه پيش از اين از پيامبر(صلي الله عليه و آله وسلم) نقل شد آمده است كه خداوند بزرگ حاكميت آخرين پيشواي معصوم را به پيامبر اسلام(صلي الله عليه و آله وسلم) بشارت مي‌دهد و در پايان مي‌افزايد:

«(پس از آنكه مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) به حكومت رسيد) دولت او را دوام خواهم بخشيد و پيوسته تا قيامت، روزگار (و حاكميت زمين) را در دست اولياء ودوستان خود دست به دست خواهم كرد.» ⁽ 1 ⁾

بنابراين نظام عادلانه‌اي كه امام مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) برپا خواهد كرد، دولتي است كه پس از آن براي ديگران دولتي نخواهد بود و در حقيقت تاريخ جديدي از حيات بشر شروع خواهد شد كه سراسر در زير حاكميت الهي بسر خواهد بُرد.

امام باقر(عليه السلام) فرمود:

«دولت ما آخرين دولت هاست و هيچ خاندان صاحب دولتي نمي‌ماند مگر اينكه پيش از حكومت ما، حاكم مي‌شوند تا وقتي (حكومت اهل‌بيت بر پا شد و) شيوه حكمراني ما را ديدند نگويند، اگر ما هم حاكم مي‌شديم همينگونه عمل مي‌كرديم.» ⁽ 2 ⁾

بنابراين مدّت استمرار نظام الهي پس از ظهور، جدا از مدّت حكومت شخص امام مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) است كه مطابق روايات آن حضرت باقيمانده عمر خود را حاكم بوده و سرانجام چشم از جهان فرو خواهد بست.

ترديدي نيست كه مدت حكومت آن حضرت بايد به قدري باشد كه امكان تحول جهاني و استقرار عدالت در همه مناطق عالم وجود داشته باشد ولي اينكه اين هدف در چند سال قابل دسترسي است، قابل تخمين و گمانه زني نيست و بايد به روايات امامان معصوم(عليهم السلام) رجوع كرد. البته با توجه به قابليت‌هاي آن رهبر الهي و توفيق و مدد غيبي براي آن حضرت و اصحاب و ياران شايسته‌اي كه در اختيار اوست و آمادگي جهاني براي پذيرفتن حاكميت ارزش‌ها و زيبايي‌ها در زمان ظهور، ممكن است كه رسالت مهدي موعود(عجل الله تعالي فرجه الشريف) در زماني نسبتاً كوتاه انجام شود و جرياني كه بشريت در طول قرون متمادي از ايجاد آن ناتوان بوده است در كمتر از 10 سال اتفاق افتد.

رواياتي كه مدت حكومت حضرت مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) را بيان مي‌كند بسيار گوناگون است. بعضي از آنها مدت حكومت آن حضرت را 5 سال و تعدادي از آنها 7 سال و برخي ديگر 8 و 9 و 10 سال بيان كرده است. چند روايت هم مدت حكومت را 19 سال و چند ماه و بالاخره 40 سال و 309 سال بر شمرده است. ⁽ 3 ⁾

گذشته از اينكه علّت اين همه اختلاف در روايات، روشن نيست پيدا كردن مدت واقعي حكومت از ميان اين روايات كاري دشوار است. اما بعضي از علماي شيعه با توجه به فراواني و شهرت روايات 7 سال، اين نظر را انتخاب كرده‌اند. ⁽ 4 ⁾

و بعضي ديگر گفته‌اند مدت حكومت امام مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) 7 سال است ولي هر سال از سالهاي حكومت حضرت به اندازه 10 سال از سالهاي ماست كه اين مطلب نيز در بعضي روايات آمده است:

راوي از امام صادق(عليه السلام) درباره مدت حكومت حضرت مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) سؤال مي‌كند و امام مي‌فرمايد:

«(حضرت مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) هفت سال حكومت مي‌كند كه برابر 70 سال از سالهاي روزگار شماست.» ⁽ 5 ⁾

مرحوم مجلسي; مي‌فرمايد:

«رواياتي كه درباره مدت حكومت امام(عليه السلام) رسيده است بايد به احتمال‌هاي زير توجيه كرد: برخي روايات به تمام مدت حكومت اشاره دارد و برخي بر مدت ثبات و استقرار و حكومت. بعضي مطابق سال‌ها و روزهايي است كه ما با آن آشناييم و بعضي مطابق سال‌ها و ماههاي روزگار حضرت است كه طولاني مي‌باشد و خداوند به حقيقت مطلب آگاه است.» ⁽ 6 ⁾

پی نوشت ها:

1. كمال الدين، ج 1، باب 23، ح 4، ص 477.
2. الغيبة طوسى، فصل 8، ح 493، ص 472.
3. براى آگاهى از روايات به كتاب چشم اندازى به حكومت حضرت مهدى(عليه السلام)، نجم الدين طبسى، ص173-175 رجوع شود.
4. ر.ك: «المهدى»، سيدصدرالدين صدر، ص239؛ تاريخ مابعدالظهور، سيدمحمد صدر.
5. الغيبة طوسى، فصل 8، ح 497، ص 474.
6. بحارالانوار، ج 52، ص 280.