مقدمه:
از جمله دعاهای مشهور که خواندن آن در دوران غیبت حضرت مهدی (علیه السلام) فراوان مورد سفارش قرار گرفته دعای پر فیض و برکت «عهد» است. این دعای شریف مشتمل بر درود خاص از طرف خواننده دعا و نیز از سوی تمامی مردان و زنان مؤمن - در شرق و غرب جهان و خشکی و دریا، و از پدر و مادر و فرزند - به پیشگاه حضرت مهدی (علیه السلام) است. خواننده در این دعا عهد و پیمان و بیعت خود را با آن حضرت تجدید می‌کند و پایداری بر این پیمان را تا روز قیامت اظهار می‌دارد. متن حاضر به این دعا اختصاص یافته است.[1]
متن و ترجمه دعای شریف عهد
«بسم الله الرحمن الرحیم»
به نام خداوند بخشنده و مهربان
«اَللّهُمَّ رَبَّ النُّورِ الْعَظیمِ وَ رَبَّ الْكُرْسِىِّ الرَّفیعِ وَ رَبَّ الْبَحْرِ الْمَسْجُور»
خدایا اى پروردگار نور بزرگ و پروردگار كرسى بلند و پروردگار دریاى جوشان
«وَ مُنْزِلَ التَّوْراه وَالاِْنْجیلِ وَالزَّبُورِ وَ رَبَّ الظِّلِّ وَالْحَرُورِ»
و فرو فرستنده تورات و انجیل و زبور و پروردگار سایه و آفتاب داغ
«وَ مُنْزِلَ الْقُرْآنِ الْعَظیمِ وَ رَبَّ الْمَلاَّئِكَه الْمُقَرَّبینَ وَالاَْنْبِیاَّءِ وَالْمُرْسَلینَ»
و فرو فرستنده قرآن برزگ و پروردگار فرشتگان مقرب و پیمبران و مرسلین
«اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُكَ بِوَجْهِكَ الْكَریمِ وَ بِنُورِ وَجْهِكَ الْمُنیرِ»
خدایا از تو خواهم به ذات بزرگوارت و به نور جمال تابانت
«وَ مُلْكِكَ الْقَدیمِ یا حَىُّ یا قَیُّومُ اَسْئَلُكَ بِاسْمِكَ الَّذى اَشْرَقَتْ»
و فرمانروائى دیرینه ات اى زنده اى پاینده از تو خواهم به آن نامت كه روشن شد
«بِهِ السَّمواتُ وَالاَْرَضُونَ وَ بِاسْمِكَ الَّذى یَصْلَحُ بِهِ الاَْوَّلُونَ»
بدان آسمان‌ها و زمین‌ها و به آن نامت كه صالح و شایسته گشتند بدان پیشینیان
«وَالاْخِرُونَ یا حَیّاً قَبْلَ كُلِّ حَی وَ یا حَیّاً بَعْدَ كُلِّ حَی وَ یا حَیّاً حینَ لاحَىَّ»
و پسینیان اى زنده پیش از هر موجود، و اى زنده پس از هر موجود زنده و اى زنده در آن هنگام كه زنده اى وجود نداشت
«یا مُحْیِىَ الْمَوْتى وَمُمیتَ الاَْحْیآءِ یا حَىُّ لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ»
اى زنده كن مردگان و اى میراننده زندگان اى زنده اى كه معبودى جز تو نیست
«اَللّهُمَّ بَلِّغْ مَوْلانَا الاِْمامَ الْهادِىَ الْمَهْدِىَّ الْقآئِمَ بِاَمْرِكَ صَلَواتُ اللَّهِ عَلَیْهِ و»
خدایا برسان به مولاى ما آن امام راهنماى راه یافته و قیام كننده به فرمان تو كه درودهاى خدا بر او و
«عَلى ابآئِهِ الطّاهِرینَ عَنْ جَمیعِ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ فى مَشارِقِ»
پدران پاكش باد از طرف همه مردان و زنان با ایمان در شرق‌هاى
«الاَْرْضِ وَ مَغارِبِها سَهْلِها وَ جَبَلِها وَ بَرِّها وَ بَحْرِها وَ عَنّى وَ عَنْ»
زمین و غرب‌هاى آن هموار آن و كوهش، خشكى آن و دریایش، و از طرف من و
«والِدَىَّ مِنَ الصَّلَواتِ زِنَه عَرْشِ اللَّهِ وَ مِدادَ كَلِماتِهِ وَ ما اَحْصاهُ»
پدر و مادرم درودهایى هم وزن عرش خدا و شماره كلمات و سخنان او و آنچه را دانشش احصاء
«عِلْمُهُ وَ اَحاطَ بِهِ كِتابُهُ اَللّهُمَّ اِنّى اُجَدِّدُ لَهُ فى صَبیحَه یَوْمى هذا»
كرده و كتاب و دفترش بدان احاطه دارد خدایا من تازه مى كنم در بامداد این روز
«وَ ما عِشْتُ مِنْ اَیّامى عَهْداً وَ عَقْداً وَ بَیْعَه لَهُ فى عُنُقى لا اَحُولُ»
و هر چه زندگى كنم از روزهاى دیگر عهد و پیمان و بیعتى براى آن حضرت در گردنم كه هرگز از آن سر نپیچم
«عَنْها وَلا اَزُولُ اَبَداً اَللّهُمَّ اجْعَلْنى مِنْ اَنْصارِهِ وَ اَعْوانِهِ وَالذّابّینَ»
و دست نكشم هرگز، خدایا قرار ده مرا از یاران و كمك كارانش و دفاع كنندگان
«عَنْهُ وَالْمُسارِعینَ اِلَیْهِ فى قَضآءِ حَوآئِجِهِ وَالْمُمْتَثِلینَ لاَِوامِرِهِ»
از او و شتابندگان به سوى او در برآوردن خواسته هایش و انجام دستورات و اوامرش
«وَالْمُحامینَ عَنْهُ وَالسّابِقینَ اِلى اِرادَتِهِ وَالْمُسْتَشْهَدینَ بَیْنَ یَدَیْهِ»
و مدافعین از آن حضرت و پیشى گیرندگان به سوى خواسته اش و شهادت یافتگان پیش رویش
«اَللّهُمَّ اِنْ حالَ بَیْنى وَ بَیْنَهُ الْمَوْتُ الَّذى جَعَلْتَهُ عَلى عِبادِكَ حَتْماً»
خدایا اگر حائل شد میان من و او آن مرگى كه قرار داده اى آن را بر بندگانت حتمى
«مَقْضِیّاً فَاَخْرِجْنى مِنْ قَبْرى مُؤْتَزِراً كَفَنى شاهِراً سَیْفى مُجَرِّداً»
و مقرر پس بیرونم آر از گورم كفن به خود پیچیده با شمیشر آخته و نیزه برهنه
«قَناتى مُلَبِّیاً دَعْوَه الدّاعى فِى الْحاضِرِ وَالْبادى»
پاسخ گویان به نداى آن خواننده بزرگوار در شهر و بادیه
«اَللّهُمَّ اَرِنىِ الطَّلْعَه الرَّشیدَه وَالْغُرَّه الْحَمیدَه وَاكْحَلْ ناظِرى بِنَظْرَه منِّى اِلَیْه»
خدایا بنمایان به من آن جمال ارجمند و آن پیشانى نورانى پسندیده را و سرمه وصال دیدارش را به یك نگاه به دیده ام بكش
«وَ عَجِّلْ فَرَجَهُ وَ سَهِّلْ مَخْرَجَهُ وَ اَوْسِعْ مَنْهَجَهُ وَاسْلُكْ بى مَحَجَّتَهُ»
و شتاب كن در ظهورش و آسان گردان خروجش را و وسیع گردان راهش را و مرا به راه او درآور
«وَا َنْفِذْ اَمْرَهُ وَاشْدُدْ اَزْرَهُ وَاعْمُرِ اللّهُمَّ بِهِ بِلادَكَ وَاَحْىِ بِهِ عِبادَكَ»
و دستورش را نافذ گردان و پشتش را محكم كن و آباد گردان خدایا به دست او شهرها و بلادت را و زنده گردان به وسیله اش بندگانت را
«فَاِنَّكَ قُلْتَ وَ قَوْلُكَ الْحَقُّ ظَهَرَ الْفَسادُ فِى الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِما كَسَبَتْ اَیْدِى النّاسِ»
زیرا كه تو فرمودى و گفته ات حق است (كه فرمودى): " آشكار شد تبهكارى در خشكى و دریا به خاطر كرده هاى مردم"
«فَاَظْهِرِ الّلهُمَّ لَنا وَلِیَّكَ وَابْنَ بِنْتِ نَبِیِّكَ الْمُسَمّى بِاسْمِ»
پس آشكار كن براى ما خدایا نماینده ات را و فرزند دختر پیامبرت كه همنام
«رَسُولِكَ حَتّى لا یَظْفَرَ بِشَىْءٍ مِنَ الْباطِلِ اِلاّ مَزَّقَهُ وَ یُحِقَّ الْحَقَّ»
رسول تو است تا دست نیابد به هیچ باطلى جز آن كه از هم بدراند و پا برجا كند حق را
«وَ یُحَقِّقَهُ وَاجْعَلْهُ اَللّهُمَّ مَفْزَعاً لِمَظْلُومِ عِبادِكَ وَ ناصِراً لِمَنْ لا یَجِدُ»
و ثابت كند آن را و بگردان آن بزرگوار را خدایا پناهگاه ستمدیدگان بندگانت و یاور كسى كه جز تو
«لَهُ ناصِراً غَیْرَكَ وَ مُجَدِّداً لِما عُطِّلَ مِنْ اَحْكامِ كِتابِكَ وَ مُشَیِّداً لِما»
یاورى برایش یافت نشود و تازه كننده آن احكامى كه از كتاب تو تعطیل مانده و محكم كننده آنچه
«وَرَدَ مِنْ اَعْلامِ دینِكَ وَ سُنَنِ نَبِیِّكَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَاجْعَلْهُ»
رسیده از نشانه هاى دین و آئینت و دستورات پیامبرت (صلى الله علیه و آله) و قرارش ده
«اَللّهُمَّ مِمَّنْ حَصَّنْتَهُ مِن بَاْسِ الْمُعْتَدینَ اَللّهُمَّ وَ سُرَّ نَبِیَّكَ مُحَمَّداً»
خدایا از آنان كه نگاهش دارى از صولت و حمله زورگویان خدایا شاد گردان (دل) پیامبرت محمد
«صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ بِرُؤْیَتِهِ وَ مَنْ تَبِعَهُ عَلى دَعْوَتِهِ وَارْحَمِ»
(صلى اللّه علیه و آله) را به دیدارش و هم چنین هم كه در دعوتش از آن حضرت پیروى كرد و رحم كن
«اسْتِكانَتَنا بَعْدَهُ اَللّهُمَّ اكْشِفْ هذِهِ الْغُمَّه عَنْ هذِهِ الاُْمَّه بِحُضُورِهِ»
به بیچارگى ما پس از آن حضرت، خدایا بگشا این اندوه را از این امت به حضور
«وَ عَجِّلْ لَنا ظُهُورَهُ اِنَّهُمْ یَرَوْنَهُ بَعیداً وَ نَریهُ قَریباً بِرَحْمَتِكَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ» .
امام زمان و شتاب كن براى ما در ظهور آن جناب كه اینان ظهورش را دور پندارند ولى ما نزدیك
مى‌بینیم به مهرت اى مهربانترین مهربانان .
سپس سه مرتبه دست بر ران راست خود مى‌زنى و در هر مرتبه مى‌گویى:
" اَلْعَجَلَ الْعَجَلَ یا مَوْلاىَ یا صاحِبَ الزَّمانِ"[2].
نتیجه:
از جمله اموری که در دعا آمده عهد و پیمان و بیعتی است که خواننده دعا با امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) برقرار می‌کند تجدید پیمان و تأکید روزانه بر این که من همواره با شمایم و هیچ گاه از شما جدا نمی‌شوم و بر عقیده‌ام استوارم این تجدید عهد انگیزه مهمی برای حفظ عقیده در انسان ایجاد می‌کند. انتظار و آمادگی برای ظهور امام عصر(علیه السلام) درخواست تسریع ظهور و تسهیل اسباب فرج از خداوند، درخواست استواری قدم حتی بعد از عصر ظهور- و مطالب دیگر، امور مهمی هستند که در دعای عهد بر آن تأکید شده است؛ چه ثوابی و چه اجر و اثری بیشتر از این که انسان عقیده اش محفوظ باشد- کارهایش درست باشد و منتظر منجی و اقامه کننده عدل و داد و برطرف کننده ظلم و ضلالت.
پی‌نوشت‌ها:
[1]. انتشار یافته در سایت؛ https://hawzah.net/fa/Magazine/View
[2]. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق؛ مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، بیروت، چاپ علاءالدین اعلمی، ۱۴۲۳ق؛ کفعمی، ابراهیم بن علی عاملی، المصباح فی الادعیه و الصلوات و الزایارات، قم، دا
