بررسی آموزه های اخلاقی و عرفانی ادعیه مهدوی

حجت الاسلام لاجوردی، در دومین نشست تخصصی مهدویت كه با موضوع بررسی آموزه های اخلاقی و عرفانی ادعیه مهدوی در مدرسه مباركه فیضیه برگزار شد، اظهارداشت: ادعیه اهل بیت(ع) به ویژه ادعیه مهدوی، دارای نكات بسیار لطیف و ارزنده ای هستند و اساساً مناجات نحوه صحیح نگاه انسان به دنیا و زندگی را می آموزد.
وی افزود: ادعیه اهل بیت(ع) به ویژه ادعیه مهدوی، پشتوانه احكام الهی و زمینه ساز اخلاق و فرهنگ دینی در جامعه است و با گسترش این فضا در جامعه، جلوی بسیاری از مفاسد، عصیان گری ها و تعدی ها گرفته می شود؛ دعا، راه شیطان به جامعه را می بندد و در زمینه ساختن جامعه ای سالم بسیار كاربردی است.
این استاد حوزه، با اشاره به جایگاه ادعیه در بیان معارف اسلامی ادامه داد: دین اسلام گذشته از اینكه احكام، سنن و معارف را بیان كرده، به تبیین روش ها نیز پرداخته و درون خود منطق و فلسفه دارد، یعنی نه تنها می گوید خدا را بپرست، نحوه شناخت خداوندرا آموزش می دهد و این نشان دهنده كامل بودن این دین است.
وی اضافه كرد: یكی از راه های بیان روش ها در دین، ادعیه اهل بیت (ع) است، دعاها، روش شناخت خدا، معاد و حتی پیچیده ترین مسائل كلامی، فلسفی و عرفانی را با بیان ساده تبیین می كنند.
این استاد حوزه تصریح كرد: اگر تدبر در آیات لازم است، تدبر در ادعیه نیز ضروری است، چون ادعیه كلام معمولی نیستند و به عنوان یكی از غنی ترین منابع معارف اهل بیت(ع) راهگشای بسیاری از مشكلات سیاسی، اجتماعی، اخلاقی و حتی اقتصادی جامعه هستند.
حجت الاسلام لاجوردی عنوان كرد: زبان دعا، زبان مقطعی اهل بیت (ع) نیست، زبان بیان حقایق و معارف اسلامی از ناخود آگاه و ضمیر انسانی است كه به صورت غیر مستقیم معارف الهی را بیان می كند، بنابراین دعا همیشگی است و نیاز هر روز انسان محسوب می شود.
وی با بیان اینكه ادعیه نیز مانند فقه و اصول دارای منطق استدلال هستند، اظهارداشت: همان طور كه فقهاء در فقه و اصول برای رفع تعارض میان احادیث از منطق استدلالی استفاده می‌كنند و در تعارض برخی آیات قرآن و تفسیر آنها از برخی آیات دیگر استفاده می‌نمایند، ادعیه نیز همین گونه است و با بهره مندی از یك دعا می توان دعای دیگر را تبیین و تفسیر كرد.
حجت الاسلام لاجوردی گفت: غنای مطالب دعاهای روزانه و مستحبی آن‌چنان عمیق و بلند است كه نیازمند استاد است، بنابراین همان طور كه فلان كتاب و فلان درس را با استاد پشت سر می گذاریم، باید ادعیه را نیز با استاد بفهمیم، به عنوان مثال دعای شعبانیه را نمی توان فقط خواند و رد شد، مضامین بلند این دعا را باید با استاد فهمید.
وی عنوان كرد: متاسفانه در حوزه‌های علمیه توجه به ادعیه و تدریس و بررسی آنها بسیار كم است، اینكه دعا را فقط خودمان در حرم بخوانیم و زمزمه كنیم كافی نیست، ادعیه را باید مورد بحث و بررسی قرار داد و معارف عمیق آن را استخراج نمود و در گشایش مشكلات جامعه به كار بست.
این كارشناس و محقق حوزوی در پایان خاطرنشان كرد: متاسفانه برخی از دعاها و مضامین بلند آن غافل شدند، در حالی كه همه ادعیه اهل بیت(ع) به ویژه ادعیه مهدوی امروز باید مورد بحث و بررسی سندی و دلالتی قرار گیرد تا با بهره‌گیری از این مضامین بلند بتوان مشكلات جامعه را حل نمود.