مقدمه:
حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) ادامه حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) و آیینه تمام نمای اوست. اهداف حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) اهداف حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) و راه او، راه آن حضرت است. حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) از فرزندان فاطمه (سلام‌الله‌علیها) به شمار می‌رود. در روايت[1]، فاطمه(سلام الله علیها) رحمت جهانيان خوانده شده است. فاطمه(سلام الله علیها) با نام مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف) شاد مي‌شد و با ياد او خود را تسلّي مي‌داد. بدون مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف) تحمل شهادت حسين(علیه السلام) بر فاطمه سنگين بود. فاطمه(سلام الله علیها) به چنين فرزندي مي‌بالد و مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف) برچنين مادري فخر مي‌فروشد. ارتباط و مشابهت‌های بین این دو بزرگوار امری است که نوشتار حاضر بدان پرداخته است.
ارتباط و مشابهت‌های این دو بزرگوار
بين اين دو بزرگوار ارتباطي ويژه و مشابهت‌هايي وجود دارد که ابتدا به برخي از ارتباط‌ها سپس به برخي ازتشابه‌ها اشاره مي‌کنيم:
1. حضرت مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف) فرزند حضرت فاطمه(سلام الله علیها).
از مواردي كه اماميه و غير اماميه قبول دارند، اين است که حضرت مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف) از فرزندان حضرت زهرا(سلام الله علیها) است . در اين زمينه، روايات فراواني داريم که به يک نمونه اشاره مي‌کنيم. پيامبر اعظم(صلی الله علیه وآله و سلم) در روايت زيبايي ، دخت گرامي خود را به مهدي (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بشارت مي‌دهد و مي‌فرمايد: بشارت بر تو که مهدي از نسل تو است[2].
2. ياد مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف) تسلي دهنده خاطر حضرت زهرا(سلام الله علیها)
هنگامي که پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در بستر مرگ بود و حضرت زهرا(سلام الله علیها) حال پدر را مشاهده کرد، گريست و کم کم صدايش بلند شد. پيامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) سربلند کرد و علت را جويا شد. حضرت زهرا(سلام الله علیها) عرض کرد: بعد از شما از تباهي وضايع شدن دين و عترت مي‌ترسم.
اين جا بود که او را دلداري و تسلاي خاطر داد به اين که مهدي امت از نسل تو ظهور مي‌کند و ريشه گمراهي را مي‌کَنَد[3].
3. فاطمه(سلام الله علیها) الگوي مهدي(علیه السلام)
الگوسازي و شناساندن الگوي مناسب ازجمله روش‌هاي اسلام براي ارائه برنامه زندگي و ارشاد به کمالات و مقام‌هاي معنوي است.
خداوند متعالي، پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) وحضرت ابراهيم(علیه السلام) و پيروان واقعي او را الگو معرفي مي‌کند[4].
درحديث زيبايي، امام زمان(علیه السلام) مادر خود را الگوي نيکو معرفي مي‌کند:
«فِي ابْنَةِ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه آله و سلم) لِي أُسْوَةٌ حَسَنَة» [5].
برخي از تشابه‌هاي اين دو بزرگوار
1. حضرت زهرا(سلام الله علیها) سرور زنان دو عالم و حضرت مهدي(علیه السلام) سرور خلق دو عالم است.
پيامبر(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمود: دخترم فاطمه (سلام الله علیها) سرور زنان عالم از اولين و آخرين است[6] و امام رضا(علیه السلام) لقب سيد خلق را به فرزند گرامي‌اش حضرت مهدي(علیه السلام) داد [7].
2. حضرت زهرا(سلام الله علیها) طاهره و پاک و حضرت مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف) طاهر است.
طاهره و طاهر لقبي است که پيامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) به دخترش فاطمه(سلام الله علیها) و به فرزندش حضرت مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف) داد. پيامبر فرمود: آيا نمي داني که دخترم پاک و پاکيزه است[8]، و فرمود: خداوند در صلب امام عسکري(علیه السلام) نطفه اي مبارک، پاک و پاکيزه تعبيه کرد[9].
3. هر دو وجود مبارک هستند.
از القابي که حضرت زهرادارد مبارکه و از القاب حضرت مهدي (عجل الله تعالی فرجه الشریف) مبارک است و هر دو وجود باعث خير و برکت هستند.
4. در بسياري از القاب ديگر نيز با هم تشابه دارند.
او زکيه هست و او زکي
او طيبه هست و او طيب
او مطهره هست و او مطهر
او تقيه هست و او تقي
او نقيه هست و او نقي
او محدثه هست و او محدث
او منصوره هست و او منصور
او صديقه هست و او صادق المقال (راست گفتار)
او صابره هست و او صابر
او معصومه هست و او معصوم
او نور اهل آسمان هست و او نور اهل زمين
او شفيعه قيامت هست او شفيع قيامت
هر دو، ستاره درخشان و کوکب دري هستند
هر دو، غوث و فريادرس هستند
هر دو، عنايت خاصي به زوار امام حسين (علیه السلام) دارند
هر دو در دنيا زهد دارند
هر دو از عابدان زمانه هستند
هر دو با انحراف‌ها و بدعت‌ها مبارزه مي‌کنند
هر دو، غم خوار مسلمانان به ويژه شيعيان هستند
هر دو در ايثار بر ديگران مقدم هستند
هر دو، مورد علاقه شديد پيامبر هستند
5. حضرت زهرا (سلام الله علیها) مظلومه هست و حضرت مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف) مظلوم است.
در زيارات حضرت زهرا (سلام الله علیها) مي‌خوانيم:
«السَّلَامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الْمَظلُومَة»[10].
حضرت علي(علیه السلام) در ترسيم مظلوميت همسرش فرمود:
«إِنَّ فَاطِمَةَ بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم) لَمْ تَزَلْ مَظْلُومَةً مِنْ حَقِّهَا مَمْنُوعَة»[11].
فاطمه دختر پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) همواره ستم ديده و از حق خود محروم بود.
حضرت علي(علیه السلام) در ترسيم مظلوميت و غربت فرزندش مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف) نيز مي‌فرمايد:
«صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ الشَّرِيدُ الطَّرِيدُ الْفَرِيدُ الْوَحِيدُ »[12].
صاحب اين امر، همان رانده شده دور شده يگانه و تنها است.
مرحوم ميرجهاني مي‌گفت: در عالم رؤيا، مادر مظلومم حضرت فاطمه صديقه(سلام الله علیها) را ديدم و ايشان سه بيت شعر فارسي خواند. وقتي بيدار شدم فقط يک بيت را به ياد داشتم و آن بيت اين گونه است
دلي شکسته تر از من در آن زمانه نبود
در اين زمان دل فرزند من شکسته تر است [13].
نتیجه:
بياييد با هم ، با شناخت آن‌ها و عمل به وظيفه ها‌يمان در زمان غيبت ، اين دو مظلوم را از مظلوميت برهانيم.
پی‌نوشت‌ها:
[1]. حديث لوح ، كافي، ج1، ص 527
[2]. من هو المهدي (عج الله تعالی فرجه) ص90 به نقل از ده منبع عامه
[3]. کشف الغمة ج3 ص 267
[4]. سوره احزاب، آيه 21 و سوره م
