مقدمه:
هر جنبش و انقلابي، به ياران و همراهاني نياز دارد. ياراني كه پايههاي اصلي انقلاباند و سنگيني آن را به دوش ميكشند. سستي و استواري هر يك از اين دو، با سستي و استواري ديگري ارتباطي تنگاتنگ دارد؛ يعني هر اندازه حجم بناي انقلاب كمتر باشد، پايههاي آن از استحكام كمتري برخوردار خواهد بود و به هر ميزان كه آن بنا، بلندتر و گستردهتر باشد، به ستونهاي محكمتري نياز خواهد داشت. با نگاه به حجم و گستردگي اين بنا ميتوان دريافت بر چه پايههايي، افراشته شده؛ همچنان که با تأمل در اهداف و غايات آن نيز ميتوان، ميزان، حجم ابزار، وسايل مورد نياز و پديدآورندگان آن را پيشبيني کرد. در اين نوشتار، به دنبال تبيين ويژگيهاي ياوران امام مهدي(عليه السلام) و همراهان ايشان هستيم. کساني که در حرکت جهاني ايشان، به مثابهي بازوان نيرومند آن حضرت، در خدمت ايشان و اهدافشان هستند.
اهميّت این موضوع
1- يکي از مهمترين شرايط ظهور امام مهدي (عليه السلام) فراهم شدن ياران کارآمد است؛ ياران، همراهان و همرزماني کارآمد و توانمند، که با فقدانشان، کار حکومت، هدايت و رشد به سامان نخواهد رسيد. دانستن ويژگيهاي ياران حضرت و تلاش در راه کسب آنها، در واقع تلاش براي زمينهسازي ظهور و فرا رسيدن آن روز مبارک است.
2- آگاهي از ويژگيهاي ياوران امام زمان (عليه السلام) معياري است که به کمک آن، ميتوانيم خود را محک زده و بدانيم که آيا در زمرهي ياران آن حضرت قرار داريم يا نه؟
برترين ياران حضرت مهدي (عليه السلام) افراد مخصوصي هستند که در اولين فرصت، خود را به حضرت ميرسانند. در روايات تعداد آنان 313 نفر به عدد اصحاب پيامبر(صلي الله عليه و آله وسلم) در جنگ بدر، مشخّص شده است.
امام صادق (عليه السلام) به فضيل بن عمر فرمودند:
«کأنّي اَنظُرُ إلی القائِمِ عَلی منبرِ الکوفة و حولَهُ ثلاثُ مائةٍ و ثلاثةٍ عَشرِ رَجُلاً عدةِ أهل البدرِ هُم أَصحَابُ الأَلوِيَـةِ وَ هُم حُكّامُ اللهِ فِي أَرضِه علی خَلقهِ»؛[1] «گويا مينگرم قائم (عليه السلام) را بر منبر کوفه که سيصد و سيزده نفر به عدد اهل بدر، پيرامونش گرد آمدهاند، آنها مردان جنگاور و حاكمان خدا در زمين براي خلق اويند».
ياران خاص که از آنها به اصحاب امام مهدي (عليه السلام) ياد ميشود، چهرههاي حکومتي و اجرايي ايشان هستند. آنها انسانهايي عادل، مقتدر، فقيه و کارآمدند که در تثبيت حکومت جهاني مولاي خود نقش اساسي دارند.
در برخي از روايات، ياران امام مهدي (عليه السلام) ده هزار نفر ياد شده و اين گونه آمده که تا آنان نيايند، قيام صورت نميگيرد. امام صادق (عليه السلام) در اينباره ميفرمايند:
«سيصد و سيزده نفر ياران با او بيعت ميکنند. او تا هنگام کامل شدن ده هزار نفر در مکه، اقامت ميکند و سپس رهسپار مدينه ميشود».[2]
معناي روايت اين است كه ياران امام زمان (عليه السلام) منحصر در 313 نفر نيستند، بلكه اين تعداد كساني هستند كه در ابتداي قيام آن حضرت به گرد ايشان جمع ميشوند.[3]
نتیجه:
در آيات و روايات اگر چه از صفتهايي به عنوان ويژگيهاي ياران حضرت ياد شده است؛ اما بدون ترديد، يکي از پيامهاي اين روايات، برشمردن شرايط آرماني يک منتظر است. اهدافي که يک منتظر واقعي براي خود ترسيم ميکند و تمام توان خود را در راه رسيدن به آنها به کار بندد و اوجهايي که يک شيعه در تمام قرنهـا و عصرها بدانها چشم دوخته و خود را در مسير دست يافتن بدانها قرار ميدهد.
پینوشتها:
[1]. شيخ صدوق، کمال الدين و تمام النعمة، ج 2، ص 672 .
[2]. شيخ مفيد، الإرشاد، ج 2، ص 383 .
[3]. علامه مجلسی، بحارالانوار،ج 52، ص 323، ح 3 .