مقدمه:
در تعريف توسعه سياسي گفته شده:[توسعه سياسي] دستيابي به موقعيتي است که در آن يک نظام سياسي به جستجوي آگاهانه و موفقيت آميز براي افزون شدن کيفي ظرفيت سياسي خود از طريق ايجاد نهاد‌هاي مؤثّر و موفق نايل آيد.[1]
مقصود ما از توسعه سياسي، رسيدن به وضعيت مطلوب سياسي منطبق با فرهنگ خويش، مي‌باشد.
حكومت جهاني
آنچه که اين انديشه را، براي آينده جهان به تصوير مي‌كشد، نشان دهنده آن است كه، حكومت حضرت مهدي، حکومتي جهاني است، که در آن، تمامي انسان‌هاي جهان در سايه حاکميت امام زمان به سر مي‌برند، به گونه‌اي كه شرق و غرب عالم را فرا مي‌گيرد. مرز‌هاي جغرافيايي جاي خود را به مرز‌هاي اعتقادي مي‌سپارند و کم کم مرز‌هاي اعتقادي نيز با مجاهدت‌هاي ياران مخلص امام زمان و به رهبري عالمانه منجي، بي‌رنگ شده و همه اذهان به سوي يک کلمه واحد که همانا « کلمه الله» مي‌باشد، هدايت مي‌شوند. « ... القائم منا … يبلغ سلطانه المشرق و المغرب»[2] « قائم از ما … حكومتش مشرق و مغرب عالم را فرا خواهد گرفت. و اين حكومت نه تنها زمين كه آسمان‌ها و تمامي گيتي را مسخر خويش مي‌سازد..
عصر امام مهدي(عليه السلام)، تنها عصر اتحاد و يكپارچگي ملّت‌هاي زميني نيست، بلكه عصر هماهنگي و يكپارچگي همه عوالم هستي با يكديگر است و مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) نه تنها دستي بر زمين خواهد داشت كه همه گيتي با همه موجوداتش در تحت فرمان نافذ او قرار خواهد گرفت و او تمامي اقاليم هفت گانه وجود را تسخير خواهد كرد نه تنها هفت قاره زمين كه همه سراپرده گيتي و همه كرات آسماني در زير فرمان او سر تسليم فرود خواهند آورد.[3]
شايسته سالاري
در جامعه آرماني جاي هر فرد در سلسله مراتب كارگزاران و مسؤلان امور جامعه به دقّت هر چه تمام‌تر بر حسب چند و چون علم، اخلاق، و عمل وي تعيين مي‌گردد. به عبارت ديگر، ميزان آگاهي هر فرد از تعاليم و احكام دين مقدس اسلام، اوضاع و احوال سياسي، اجتماعي، و فرهنگي جامعه و جهان و يكي از علوم و فنون و نيز ميزان ايمان، عبوديت، تقوا، و عدالت او مجموعا معلوم مي‌دارد كه وي حق تصدي كداميك از مقامات و مناصب گونا گون سياسي و اجتماعي را دارد.[4] هر کس بر مبناي شايستگي و تخصصي که دارد متصدي امور شده و جايگاه هر کس در اين نظام ديني جهاني مشخص و معلوم در چنين جامعه‌اي هرگز جايي براي رانت خواري و فاميل‌گرايي نيست.
مشارکت و نظارت سياسي
هر فرد، بر مبناي مکانيزم معرفت امام عصر در هر لحظه از زندگي خويش رهبري سياسي- الهي جامعه را شناسايي نموده و با بيعت با ايشان در تشکيل نظام سياسي مورد نظر سهيم مي‌گردد. امام زمان(عجل الله تعالي فرجه الشريف) وقتي ظهور مي‌كند كه اکثريت مردم جهان خواهان ظهور آن حضرت و حکومت جهاني ايشان باشند. مکانيزم نظارتي « امربه معرف و نهي از منکر» که در فرهنگ مهدوي آرماني به واسطه تربيت اجتماعي مبتني بر آموزه‌هاي اسلامي، تثبيت گرديده‌است، عامل بسيار نيرومندي در جهت نظارت بر عملکرد نظام سياسي است و مشارکت تک‌تک افراد جامعه را به صورت مؤثّر و قدم به قدم، تداوم مي‌بخشد.
در چنين جامعه‌اي مشارکت سياسي فعّال و متعهّدانه است که افراد با آگاهي و مسؤليت اجتماعي در فرايند سياسي مشارکت مي‌کنند... و هر کس وظيفه‌اي ديني دارد که ضمن تلاش براي ترويج شعاير الهي و جلوگيري از مفاسد، با بيعت با امام عادل و معصوم در زندگي سياسي مشارکت کند.[5] مردم بر مبناي اصل « امر به معروف و نهي از منکر» بر عملکرد مسئولين نظارت دارند علاوه بر اين مکانيسم نظارت دروني، که آن هم حاصل تربيت صحيح اجتماعي است، کارگزاران نظام سياسي را وا مي‌دارد تا از انجام خلاف و تعدّي از حدود شرعي دوري كنند. اين مکانيزمي، مؤثّرتر و کارآمدتر از هر نظارت ديگري خواهد بود.
نتیجه:
حكومت حضرت مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف)، حکومتي جهاني است، که در آن، تمامی عوالم هستی و انسان در سايه حاکميت امام زمان (علیه السلام) به سر مي‌برند، در چنين جامعه‌اي شایسته سالاری واقعی حکم فرما است، و مشارکت سياسي در آن مسئولانه و متعهّدانه است.
پی‌نوشت‌ها:
[1]. علي رضا شايان مهر، پيشين، ج2، ص195.
[2]. شيخ صدوق، كمال الدين و تمام النعمة، پيشين، ص330، ح16.
[3]. جلال برنجيان، آينده جهان، پيشين، صص56و57.
[4]. محمد تقي مصباح يزدي، جامعه و تاريخ از ديدگاه قرآن، پيشين، صص418و419.
[5]. غلامرضا بهروز لک، سياست و مهدويت، پيشين، صص109و110.
