مقدمه
اگر مسلمان در راه ولايت اهل بيت و عترت پيغمبر اسلام هستيم سفارش مكرر و متواتر آن حضرت براي انسانهاي پس از او حتي براي ضرورت مبحث مهدويت هم كافيست. مگر قرآن و عترت را سفارش نفرموده؟ مگر شيعه و سني در اين حديث اتفاق نظر ندارند؟ كه دارند اگر بخواهيم اهل نجات باشيم راهش تمسك به قرآن و عترت است و بس. اگر دنبال قرآن هستيم بايد در پناه قرآن ناطق (امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)) باشيم كه قرآن مجسم است اگر خود را دلداده اهل بيت مي‌دانيم. بايد زير پرچم سبز مهدي موعود جمع شويم كه او خلاصه امامت از امير مومنان تا امام حسن عسکري است. او فرزند عصمت زهرا است. او عصاره آدم تا خاتم است آري او عصارة تمام ره آورد انبياء و اوليا است. مگر مي‌شود از معنويت و خدا و قرآن و نبوت و امامت و مهدويت سخن گفت و زير پرچم مهدي نرفت؟ مگر مي‌شود از عدالت حرف زد و دغدغه آن را نداشت؟ مگر مي‌شود اميد صادق داشت ولي منتظر نبود؟ مگر مي‌شود در جامعه پر تلاطم قرن بيست و يكم زندگي كرد ولي بدون مهدي و انتظار او به سر منزل مقصود رسيد؟ آري راه تمام كمالات روحي معنوي در گرو دلدادگي واقعي و انتظار صحيح مهدي موعود است. و بدون مهدي و مهدويت ما هيچ سرمايه‌اي نداريم و با داشتن او و ره آوردي كه همراه اوست به چيز ديگري در دنيا و آخرت نياز نداريم.
بخش اول: جنبه عقلي و يا عقلايي
بحث امامت و مهدويت فراتر از بحثهاي نقلي و عقيدتي داراي جنبه عقلي و يا حداقل عقلايي است.
الف. شكر ولي نعمت و واسطه فيض: اداي شكر ولي نعمت و توجه واسطه فيض از مقوله عقلي و فراتر از جنبه نقلي است. آيا انسان در كوتاهي خود نسبت به معرفت حجت بر حق خداوند مي‌تواند ادعاي عذر بكند؟ و معذور باشد؟ قطعا جاي عذر تراشي نيست. امامي كه انسان و تمام بركات زندگي او و بلكه تمام موجودات با همه مواهبي كه استفاده مي‌كنند فهميده يا نفهميده سر سفرة آن ولي الهي است به حكم عقل بايد در بارة او بينديشد و تحقيق كند و به وظائف خود در قبال او دست يابد و به قدر توان جامه عمل بپوشاند. در همين زمينه خوشبختانه مستندات نقلي هم داريم كه مويد يافته عقلي است. «... الذي ببقائه بقيت الدنيا و بيمنه رزق الوري و بوجوده ثبتت الارض و السماء به يملا الله الارض قسطاً و عدلاً... آن عزيزي كه به بركت بقاي وجود او دنيا بقا دارد و به يمن وجود او خلق روزي داده مي‌شوند و به واسطه وجود او آسمان و زمين پا برجاست و خداوند متعال بوسيله ايشان زمين را پر از عدل و داد خواهد نمود...» مهمتر از آنچه نقل شد در زيارت شريفه جامعه كبيره فقراتي داريم كه در اين زمينه بسيار رسا و گويا است. «و... بكم فتح الله و بكم یختم و بكم ينزل الغيث و بكم يمسك السماء ان تقع علي الارض الا باذنه...» «آغاز و انجام آفرينش بوسيله شما است و نزول باران ببركت شما است. و بوسيله شما خداوند آسمان را نگهداشته تا بر زمين نيافتد مگر به اذن الهي.» اين عبارات و اشباه اينها مويد لزوم توجه به ولي نعمت و واسطه فيض الهي است.
ب. انتخاب راهنما در مسير ناشناخته: انسان از مسير پر دامنه دنيا و عوالم قبل از آن و عوالم بعدي (برزخ، قيامت، و بهشت يا دوزخ) بي‌خبر است. افراد بشر در زندگي دنيا براي رسيدن به مقصد در راهي كه نمي‌شناسند دنبال راهنما مي‌روند تا به سر منزل مقصود برسند. اين مطلب را همه، بالوجدان لازم و ضروري مي‌دانند و بدون راهنما در مسير نا آشنا قدمي بر نمي‌دارند چون ممكن است با هر قدمي از هدف دورتر شود. پس چگونه ممکن است انسان در گهواره دنيا محتاج دليل و راهنما باشد ولي در اقيانوس بي‌كران هستي محتاج راهنما نباشد؟خداي مهربان براي مردمان هر زماني راهنمايي قرار داده و هيچ زماني خالي از حجت و دليل نبوده و نيست و نخواهد بود. به فرمايش امام باقر(علیه السلام) توجه بفرماييد: «... يا ابا حمزه يخرج احدکم فراسخ فيطلب لنفسه دليلاً و انت بطرق السماء اجهل منك بطرق الارض فاطلب لنفسك دليلاً» اي ابا حمزه آنگاه كه يكي از شما براي طي چند فرسخ راه ناشناخته از شهر خود خارج مي‌شود دنبال راهنما مي‌گردد تا همراه او به مقصد برود. در حاليكه تو به راههای آسمان نا آگاه تري از راههاي زمين، پس براي خودت در زندگي دنيا و آخرت راهنماي مناسب پيدا كن. حال آيا امروز راهنمايي بجز قرآن و عترت سراغ داريد؟ آيا امروز دليل بر حقي غير از امام زمان كه قرآن ناطق و عصاره انبيا و اوليا است به ذهنتان مي‌رسد؟ آيا وظيفه ما نيست كه دست در دست ايشان بگذاريم تا به هدف برسيم؟ آيا عملا دنبال دستورات ايشان و اجداد طاهرين او هستيم يا نه؟ خوشا به حال كساني كه بتوانند جواب مثبت داشته باشند.
الف. بحث و گفتگو از امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) تكليف است؛ امامت در تشيع از مقوله اعتقادات و اصول دين است و حلقه اخير اين سلسله پر خير و بركت، شمس وجود مهدي (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است. مگر مي‌شود كسي مسلمان پيرو قرآن و عترت باشد ولي بيگانه از مهدي و مهدويت نفس بكشد؟ لذا امام صادق(علیه السلام) فرمود: «نحن قوم فرض الله طاعتنا» ما (ائمه اطهار) قوم و گروهي هستيم كه خداوند اطاعت مان را واجب و فريضه قرار داده است. و پر واضح است كه اطاعت از امام، فرع شناخت است. بنابراين شناخت امام تكليف است تا مقدمه اطاعت از او باشد. ضمنا در ادامه همين حديث، اطاعت مفترضه به آيه «اولي الامر» و آيه ولايت (انما وليكم الله ) گره خورده است. و بر آن آيات تطبيق شده است يعني مصداق ولايت و اطاعت اولي الامر در آيات فوق مصداقش ما (اهل بيت) هستيم.
ب. بحث و گفتگو از امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) تكميل دين است؛ شناخت امام و پيروي از او با كمال دين اسلام كاملا مرتبط است مگر نه اين است كه آيه اكمال دين در غدير خم در حجت الوداع رسول اكرم(صلی الله عیه و آله و سلم) در باب امامت نازل شده است؟ « الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الإِسْلاَمَ دِينًا » اين آيه هيچ توهمي را مجال نمي‌دهد و با صداي رسا و گويا فرياد مي‌زند كه اسلام و توحيد و نبوت بدون امامت و ولايت ناقص و ناتمام و غير مرضي خداوند است. توجه به حديث امام باقر(علیه السلام) بعنوان مشتي از خروار در اين باب گويا است. «... قلت جعلت فداك فما معرفت الله قال تصديق الله عزوجل و تصديق رسوله و موالاة علي و الائتمام به و بالائمه الهدي و البرائه الي الله عزوجل من عدوهم هكذا يعرف الله عزوجل. (در باب معرفته خدا بحث شد) از امام پرسيدم: پس معرفت خدا چگونه است؟ فرمود: تصديق خداوند و تصديق رسول خدا و موالات علي و پيروي از او و ائمة هدي و بيزاري از دشمنان آنها كه خدا اينگونه شناخته مي‌شود.»
ج. شناخت امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) شرط ضروري توحيد است؛ جريان حديث سلسله الذهب امام علي بن موسي الرضا(علیه السلام) در نيشابور شاهد صدق اين مدعا است. امام رضا(علیه السلام) از پدران خود از پيامبر از خداوند نقل مي‌كند: «... عن النبي يقول سمعت الله عزوجل يقول لا اله الا الله حصني فمن دخل حصني امن من عذابي فلما مرت الراحله نادانا، بشروطها و انا من شروطها»
د. بدون شناخت امام عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف) شناخت خدا و نبي مكرم اسلام، و اعمال اثري نخواهد داشت؛ در اين زمينه به يك آيه و يك حديث اشاره مي‌كنيم تا اهميت شناخت امام روشنتر شود؛ قرآن در آيه تبليغ مي‌فرمايد: «يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللّهَ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ...» و اگر امر معرفي امامت علي(علیه السلام) را انجام ندهي پس رسالت الهي را انجام نداده اي. حديث بسيار مفصل و گويايي در اين باره از امام صادق(علیه السلام) در كمال الدين است كه قسمتي از آن را مي‌آوريم: (... او شهد بذلك -توحيد، نبوت، ولايت اميرالمومنين(علیه السلام)، و لم يشهد ان الائمه من ولده حججي فقد جحد نعمتي و صغر عظمتي و كفر بآياتي و كتبي...)
ه. خروج از جهالت عقيدتي و عملی: همچنانكه در مسير امامت و ولايت بودن از مقوله اعتقاد و ايمان و در صراط مستقيم قرار گرفتن است خروج از جادة امامت و ولايت حجت الهي در هر عصري مساوي با گرفتاري عقيدتي و فساد ايمان و بيهوده بودن تلاشهاي ديگر و در يك كلام، زندگي جهالت آميز خواهد بود. در اين زمينه توجه به حديث زير كه شيعه و سني در مهمترين كتابهاي خود آن را نقل كرده‌اند كفايت مي‌كند: از پيامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده «من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميته جاهلية»هر كس بميرد در حالي كه امام و حجت زمان خويش را نشناسد به مرگ جاهلي از دنيا رفته است. وقتي مرگ كسي جاهلي تلقي گردد معلوم مي‌شود زندگي او جاهلي بوده زيرا هر كسي آنگونه مي‌ميرد كه زندگي مي‌كند. لذا ما در دعاها داريم كه خدايا مرگ مرا جاهلي قرار مده و در كنار آن از معرفت خدا و پيغمبر و اولياء خدا صحبت شده است.
توجه به امامت و مهدويت بطور ويژه اثار و بركات فراواني دارد كه از جمله آنها آثار اخلاقي و تربيتي است كه به برخي از آنها اشاره مي‌كنيم.
الف. معرفت امام شرط قبولي اعمال: حديث زيبايي از امام صادق(علیه السلام) نقل شده كه ضمن آن حديث فرموده‌اند: «لا يقبل الله من العباد عملاً الا بمعرفتنا»«خداوند هيچ عملي را از بندگان خود نمي‌پذيرد مگر به بركت معرفت ما» يعني هر عمل صالحي از هر كسي سر بزند اگر عمل كننده، شناخت صحيحي از امامت و ولايت و مهدويت نداشته باشد عمل او هر چه باشد به درجه قبول نخواهد رسيد. پس در پاي هر عملي بايد تاييد و امضاي امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) باشد تا به درجه قبول و پذيرش الهي برسد. با توجه به مضمون حديث فوق و امثال آن كه كم نيستند انسان در هر عملي از كوچك و بزرگ خود را نيازمند ولي الهي و جلب نظر او مي‌بيند لذا با تمرين، همواره به ياد امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) خود خواهد بود و در نتيجه امام و ولي الهي هم همچو دوستي را فراموش نمي‌كند بلكه همواره مورد لطف و عنايت خويش قرار مي‌دهد.
ب. انسان بيگانه از امام عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف) بسان گوسفند جدا از گله نصيب گرگ مي‌شود. حديث امام باقر(علیه السلام) در اين باب بسيار زيبا و گويا است:«كل من دان الله عزوجل بعبادة يجهد فیها نفسه و لا امام له من الله فسعيه غير مقبول و هو ضال متحير والله شانيء (مبغض) لاعماله و مثله كمثل شاة ضلت عن راعيها و قطيعها... من اصبح من هذه الامه لا امام له من الله عزوجل ظاهر عادل اصبح ظالاً تانهاً و ان مات علي هذه الحالة مات ميتة كفر و نفاق»هر كس با عبادتي به خدا نزديك شود و خودش را به زحمت بيندازد در حالي كه امام و حجت الهي ندارد تلاشش مردود و بيهوده است و او گمراه وحیران است. و خدا از اعمال او خشمگين است و مثل او مثل گوسفندي است كه چوپان و گله را گم كرده است.... و هر كس از اين امت صبح كند در حاليكه امام بر حق الهي ندارد همچو شخصي گمراه و حيران است و اگر با اين حال بميرد به مرگ كفر و نفاق مرده است (مسلمان نمرده است) اين حديث شريف واقعيت زندگي بدون امام بر حق را بسيار روشن و عريان بيان كرده است. و ضمنا به جهت گمراهي در دو مثالي كه آورده اشاره كرده است كه انسان بدون حجت الهي بي‌سرپرست است در اقيانوس متلاطم زندگي و پيچ و خمهاي پيدا و پنهان آن و انساني كه نه خود توان ادارة خود در زندگي بي‌كران دنيا و آخرت و عوالم مختلف زندگي را و دو نه دليل و حجت آسماني دارد كه در قدم به قدم زندگي دنيا و آخرت در جنبه‌هاي فردي و اجتماعي دست او را بگيرد ناچار به بيابان گمراهي پا خواهد گذاشت و راه درمان اين درد، ملازمت با امام بر حق آسماني است كه امروز مهدي موعود (عجل الله تعالی فرجه الشریف) موجود مي‌باشد.
ج. عرضه اعمال بر پيغمبر و ائمه اطهار (علیهم السلام): «و قل اعملوا فسيري الله عملكم و رسوله و المومنون» توبه/135
روايات فرواني دلالت دارد كه اعمال بندگان شب و روز به امام عصر و زمان عرضه مي‌شود. مرحوم كليني در اصول كافي بابي به عنوان عرض الاعمال عنوان نموده و شش حديث در اين باب گرد آورده است. كه در اكثر آنها بحث عرض اعمال با آيه فوق مورد استشهاد فرا گرفته است. طبق اين روايات اعمال بندگان اعم از صالح و غير صالح بر پيغمبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و ائمه اطهار عرضه مي‌شود. بديهي است كه اعمال ما هم بر امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) عرضه مي‌گردد كه توجه به اين مسئله اثار و بركات فراوان دارد و مراقبت از خطا و گناه با اين توجه به حداقل رسيده و در نهايت، انسان به طهارت معنوي و احساس حضور در محضر ولي الله الاعظم خواهد رسيد.
د. امام ميزان اعمال: قران كريم پيغمبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) را اسوه و الگوي مسلمانان در زندگي معرفي فرموده است: «لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَن كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيراً » و پيغمبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) تمسك به اهل بيت عصمت و طهارت را در كنار قرآن سفارش فرموده كه ملازمت اين دو مصونيت از لغزش در زندگي را به همراه خواهد داشت. در برخي از زيارات مطلقه امير المومنين(علیه السلام) عبارت گويايي بكار رفته كه ميزان اعمال است. «.. السلام علي ميزان الاعمال و مقلب الاحوال و سيف ذي الجلال و سافي السلسبيل الزلال...» اين عبارت ميزان الاعمال از جنبة اخلاقي و ترتيبي، بسيار كار گشا است كه انسان بر مدار حق از نظر عملي تمام تلاش خود را به كار بگيرد تا عملا شبيه ولي الهي و حجت بر حق انجام وظيفه كند الگوي عملي او كسي باشد كه تمام گفتار و رفتار و كردار او مطابق واقع است. هر چند جامة عمل پوشاندن به اين مسئله بسيار سخت است ولي انسان در حد توان دنبال امام بر حق راه مي‌پويد و پا جاي پاي او مي‌گذارد و دنبال ولي الهي نردبان زندگي و مراتب آن را يكي پس از ديگري طي مي‌كند. مسلمان واقعي چون تفاوتي بين حضرات معصومين (علیهم السلام) نمي‌بيند رفتار و كردار و گفتار و حركات و خلقيات تك تك اهل بیت عصمت (علیهم السلام) را اسوة عمل خود قرار مي‌دهد و ريشه مي‌يابد.
ه . نجات انسان در ملازمت و همراهي با امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است؛ امروز اگر كسي بخواهد در اقيانوس متلاطم زندگي نجات بيابد. بايد به قدر توان همراه حجت الهي و امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) باشد چرا كه هم قبول ملازمت امام عصر مشروط به قبول پيروي از قرآن و پيغمبر و سيره معصومين (علیهم السلام) قبلي است و هم انكار و رد امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به منزله انكار و رد حضرات معصومين (علیهم السلام) قبلي است. امام صادق(علیه السلام) فرمود: «من انكر واحدا من الاحياء فقد انكر الاموات»هر كس يكي از حجت‌هاي زنده را انكار كند به تحقيق همه گذشتگان را انكاركرده است. در زيارت جامعه مي‌خوانيم «فالراغب عنكم مارق و اللازم لكم لاحق و المقصر في حقكم زاهق» هرکه از شما روي گردان باشد خارج است و هر كس همراه و ملازم شما باشد به سر منزل مقصود ملحق مي‌شود و هر كس در حق شما مقصر باشد هلاك مي‌شود. و نيز در جاي ديگر زيارت جامعه مي‌خوانيم... «و فازالفائزون بولايتكم، بكم يسلك الي الرضوان و علي من جحد ولايتكم غضب الرحمن..» (رستگاران بوسيلة ولايت شما به فوز رسيدند، راهيابي به رضوان الهي بوسيلة شما است و غضب الهي نصيب كساني است كه منكر ولايت شما باشند...)
و. معرفت ولايت، روح همه اعمال صالحه: «
» آغاز آنها( نماز و زكات و روزه و حج) معرفت ما است و پايان آنها هم معرفت ما است. پس آغاز و انجام هر عمل خيري معرفت امامت و ولايت است. ظاهر و باطن و روح نماز و زكات و روزه و حج، ولايت اهل عصمت و طهارت (علیهم السلام) است. و هر عملي که اين روح درآن نباشد، لاشه‌اي بيش نخواهد بود. آري ولايت در همه اعمال و رفتار و كردار پسنديده حضور و ظهور دارد همچنانكه در زوال و بقاء تمام ممكنات موثرند فلله الحجة البالغة آري حجت بالغه از آن خداست. شناخت و دلدادگي به امام و حجت الهي ملاك ايمان و كفر است و هيچ كس در اين وادي معذور نيست. «نحن الذين فرض الله طاعتنا لا يسع الناس الا معرفتنا و لا يعذر الناس بجهالتنا من عرفنا كان مومناً و من انكرنا كان كافراً ومن لم يعرفنا و لم ينكرنا كان ضالاً...» (اطاعت ما اهل بيت فريضه الهي است مردم چاره‌اي جز معرفت ما ندارند و در صورت جهل به ولايت ما معذور نخواهند بود هر كس ما را بشناسد مومن است و اگر انكار كند كافر خواهد بود. و هر كس نه عارف و نه منكر باشد گمراه خواهد بود.)
ز. امامت و مهدويت سبب غفران الهي و شفاعت روز جزا: در بخش پاياني زيارت جامعه كبيره چنين مي‌خوانيم: «... يا ولي الله ان بيني و بين الله ذنوباً لايأتي عليها الارضاكم فبحق من ائتمنكم علي سره و استرعاكم امر خلقه و قرن طاعتكم بطاعته لما استوهبتم ذنوبي و كنتم شفعائي...» اي ولي خداوند براستي كه بين من و خدا گناهاني فاصله شده كه راه علاجي جز رضايت شما ندارد پس به حق آنكه شما را امين سر خود قرار داده و شما را سپرست امر خلقش قرار داده و اطاعت شما را قرين طاعت خود قرار داده از شما مي‌خواهم كه گناهانم را به من برگردانيد و پس دهيد و شفيع‌هاي من باشيد....امروز اين رضايت و شفاعت بردن توجه و نظر امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ميسر نيست و راه اصلاح گذشته و لغزشهاي قبلي توبه به درگاه الهي و استمداد از وسائط فيض الهي و پناهنده شده به شفيعان حقيقي است كه مصداق كامل آن امروز حضرت حجت و امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است.
الف. مهدويت لنگرگاه مسائل اجتماعي فراوانی است ، لكن يكي از برجسته ترین آنها اين است كه پشتوانه اصلي ولايت فقيه كه محور انقلاب اسلامي و نظام جمهوري اسلامي است مي‌باشد. حتي در قانون اساسي جمهوري اسلامي، محوري ترين اصل همان نظام ولائي در زمان غيبت امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)است كه تكيه به امامت امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) دارد و ولي فقيه ،بعنوان نائب عام امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) ايفاي نقش مي‌كند. و شياطين جن و انس كه با نظام اسلامي مشكل دارند گاهي شبهاتي در ولايت فقيه مي‌كنند و گاهي اساس نظام و پشتوانه ولايت فقيه يعني وجود مقدس حضرت (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را نشانه مي‌گيرند لذا براي استحكام نظام و خنثي كردن شبهات و شيطنتهاي متوجه نظام و انقلاب اسلامي نیز، ضرورت دارد مباحث مربوط به امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به درستي و با دقت و تحقيق مورد بررسي و كنكاش جدي قرار‌گيرد تا میهن از نفوذ بدخواهان در امان بماند.
ب. بسوي عدالت محوري (نه ظالم و نه مظلوم): اگر بخواهيم در جامعه بسوي عدالت و اعتدال در جنبه‌هاي مختلف از جمله جهات سياسي و اجتماعي و اقتصادي بدون افراط و تفريط پيش برويم بايد بسوي جامعه واقعي عدالت محور امام مهدي (عجل الله تعالی فرجه الشریف) حركت كنيم و آن جامعة موعود جهاني را همت نظر خود قرار داده پلي از وضع موجود به آن وضع مطلوب بسازيم و بطور عاقلانه و با اعتدال به سوي آن و عده گاه الهي حركت كنيم بطوريكه در عمل و كنش و و اكنش سياسي و اجتماعي خود نه زير بار ظلم برويم و نه بگذاريم از خود ما ظلمي سر بزند « لاَ تَظْلِمُونَ وَلاَ تُظْلَمُونَ » اگر بتوانيم در زندگي اجتماعي و سياسي امروز ظالم و مظلوم نباشيم يعني يك گام بسيار بلندي بسوي مصلح كل و جامعه صالح او نزديك شويم اين گونه است كه عملا در جهت اصلاح خود و ديگران. براي هر چه نزديكتر شدن از حيث ايمان و عمل اعم از فردي و اجتماعي و سياسي به آن وعده گاه منتظران نزديك مي‌شويم. و اين يعني اصلاح همزمان مداوم در خود و اجتماع كه نياز ضروري جامعه امروز و فرداي ما است. همه اينها و غير اينها از بركات زنده بودن مباحث مهدويت بصورت صحيح و محققانه است.
ج. دفاع از سرمايه امامت و مهدويت: اگر ما نتوانيم مباحث مهدوي را بصورت صحيح و تحقیقي در اختيار جامعه امروز قرار دهيم دشمن نسخه بدل هاي فراواني در طول تاريخ داشته و دارد. بدل سازي‌هاي فراواني همواره صورت مي‌گيرد كه اگر دير بجنبيم ذهن جامعه جهاني و حتي بخش كم اطلاع جامعه خودي را هم تخريب خواهد كرد آن وقت ديگر اصلاح آن كجي‌ها و انحرافها به آساني صورت نخواهد گرفت و متأسفانه هر انحرافي هم گروهي را از جامعه مهدوي جدا كرده نصيب شياطين نموده از دوستان جامعه مهدوي دشمن مي‌سازد و اسباب تفرقه در صفوف منتظران و جامعه انتظار ايجاد مي‌كند. پس بايد علاج واقعه قبل از وقوع نمود. كه اگر ما بخوابيم دشمن بيدار است و انتظار دوستي از دشمن عاقلانه نيست.
د. مهدويت سرچشمه اميد و شور بركت و دشمن نااميدي: اگر امروز جامعه جواني داريم و نيازمند شور و شوق و تحرك اجتماعي، مي‌توان با تدابيري جوانان حيران را به اتوبان ولايت مهدويت راهنمايي نمود. تا هم شور جواني آنها هدر نرود و جامعه مهدوي شور بيشتري در سايه تلاش معتدلانه و صادقانه در سايه وصي امام مهدي بگيرد. و جامعه قديم بسوي روز موعود نزديكتر مي‌شود. و اگر اين كار صورت نگيرد ممكن است اميدها و نشاطهاي كاذب روزي رنگ ببازد و جامعه با نشاط به جامعه خشك و سرد گرفتار انواع بزههاي اجتماعي از قبيل مواد مخدر فساد و فحشا و جهالت گردد؛ كه چنين مباد.
ه. مهدويت، آينده و علائم ظهور موعود (عجل الله تعالی فرجه الشریف): از جمله زمينه هايي كه تحقيق و بررسي مناسب خود را می طلبد بحث علائم ظهور است. اگر تحقيق خوب و مناسب صورت نگيرد علائم معتبر و غير معتبر مستند وبي سند در هم خواهد ريخت كه مشكلات فرواني را ببار مي‌آورد حتي براي روز موعود هم ممكن است مشكل ساز باشد بايسته است كه علائم معتبر و مستند بازشناسي شده و در اختيار جامعه منتظر واقعي قرار گيرد تا جامعه در باب علائم ابهام و آوارگي و حيرت نداشته باشد. و هر توهم و حادثه‌اي علامت پنداشته نشود. يعني به افراط وتفريط در اين زمينه پايان داده شودو با رعايت خط اعتدال در باب واقعيات علائم معتبر سد راه راهزنان خوش خط و خال شده و دروغگويان و مدعيان دروغين افشا شوند.
و. مهدويت آينده و شرائط ظهور موعود (عجل الله تعالی فرجه الشریف): «يخرج الناس من المشرق و يوطئون للمهدي سلطانه»
از جمله تفاوتهاي اجمالي بين شرايط و علائم ظهور اين است كه شرائط ظهور جنبه‌هاي تحصيلي است و علائم ظهور حصولي است. و از جمله شرائط ظهور ياران وفادار صالح براي قيام جهاني و زمينه مساعد اجتماعي برای تحمل اين قيام فراگير جهاني است بنابراين براي تحقق ظهور صفهاي مختلف ياران يعني 313 نفر كه سنگر داران صف اول و منتظران واقعي و صفهاي چندين هزار نفري در پشت صف اول مبارزان و نيز اقبال و انتظار عملي انبوه مرد و زن جامعه از لوازم و شرائط قطعي مي‌باشد. و اين وظيفه افراد و جامعه است كه اين مهم صورت گيرد تا جامعه از خورشيد ظهور بهره مند شود. اگر كوتاهي در اين باب صورت گيرد صدمات جبران ناپذيري براي جامعه خواهد داشت كه تا مدتها و بلكه قرن‌ها جامعه جهاني بايد در محروميت بسر برد. مهدويت انرژي نهفته و برگ برنده اسلام اگر چشم گوشمان را باز كنيم و دوباره به سرمايه بي‌بديل فرهنگ اسلام قران و عترت بويژه مسئله مهدويت نظري بيندازيم مي‌بينيم نيرو و انرژي نهفته تمام نشدني در بحث مهدويت از جنبه‌هاي مختلف ذخيره شده كه هم به درد تربيت افراد جامعه مي‌خورد و هم توان اميد بخشي به پيكر جامعه براي حركت و پيشرفت در زمينه‌هاي مختلف فردي و اجتماعي و سالم سازي اجتماعي در سايه مهر مهدوي و تربيت ولايي را داردكه تا بحال نوعاً مورد غفلت قرار داشته است. و سخن آخر اينكه مهدويت و نظام مهدوي موعود در زمينه بحث از آينده انسان و جهان و تاريخ بشريت برگ برنده اسلام و جهان تشيع است و همه بدل نوشته‌هاي سرنوشت بشر پوسيده شده و لي اين نسخه كه نسخة اصل است هر روز با طراوت تر مي‌نمايد.
وظيفة زمان غيبت حضرت (عجل الله تعالی فرجه الشریف): شيخ عباس قمي در بخش ملحقات مفاتيح دعاي بسيار ارزشمندي را از جمال الاسبوع سيد بن طاووس نقل كرده كه اين دعا بوسيلة سفير اول زمان غيبت صغري عثمان بن سعيد بدست محمد بن همام كه از بزرگان علمای شيعه در زمان غيبت صغري و كبري بود ه رسيده تا در زمان غيبت بخوانند. دعاي بسيار شريف و مفصلي است كه طليعة آن را اينجا مي‌آوريم: «اللهم عرفني نفسك فانك لم تعرفني نفسك لم اعرف رسولك اللهم عرفني رسولك فانك ان لم تعرفني رسولك لم اعرف حجتك اللهم عرفني حجتك فانك ان لم تعرفني حجتك ضللت عن ديني. اللهم لا تمتني ميتة جاهلية و لا تزغ قلبي بعد اذ هديتني....»در اين دعاي شريف معرفت خداوند و پيغمبر و امام عصر به هم گره زده شده است. و عدم شناخت امام عصر برابر گمراهي از دين تلقي شده است. و معرفت خدا و نبي مكرم و امام عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف) از خدا طلب مي‌شود. دراین دعاي شريف، اصول دين از توحيد تا معاد كه از ره آورد نبوت است جمع شده است. يعني در زمان غيبت بيش از هر چيز حفاظت از مرزهاي عقيدتي در زمينه توحيد و نبوت و امامت كه لازمه اينها عدل و معاد هم هست بسيار ضروري است. و در اين دعا بيش از هر چيز به امر امامت و عدم انحراف از آن پرداخته شده است. بسيار روشن است كه صرف خواندن اين دعا در زمان غيبت مشكل آنچناني را حل نمي‌كند بلكه توجه به معارف نهفته در دعا و محور قرار گرفتن آنها در زندگي فردي و اجتماعي در زمان غيبت ايجاد مصونيت عقيدتي براي فرد و جامعه مي‌كنند
پی نوشت ها:
. اصول كافي، ج1، ص 186، ح6 و 7.
. اصول كاافي، ج1، ص 180، ح1، (باب معرفه الامام).
. عيون، باب 37، ح4، ب 38 ح1، كه اينجاولايت، حصن الهي معرفي شده است.)
. كمال الدين باب 38، ح9، نيز قريب اين مضمون از بحار (ج5، ص 13 و ؟؟؟ مسلم ج6. ص 21و... نقل شده است.)
. مفاتيح، ملحقات، دعاي زمان غيبت، اللهم عرفني نفسك... .
. يعني اين زيارت را براي تك تك امامان مي شوند خواند.
. مفاتيح، زيارت اول و چهاروم مطلقه اميرالمومنين (علیه السلام)
. مفاتيح. بخش ملحقات، دعاي در زمان غيبت. و نيز كافي ج1، ص 337، ح5.
منبع: مجله مقالات مهدوی؛ http://mahdimag.ir/
نگارنده: زين العابدين آقاجانلو
