مقدمه:
در آیین هندو، موعود نجات بخش موسوم به « کالکی kalki» در پایان آخرین دوره زمانی از ادوار چهارگانه جهانی، یعنی « کالی یوگه» ظهور خواهد کرد.[1] بنابر تفکر هندویی، جهان از چهار دوره رو به انحطاط تشکیل شدهاست. در چهارمین دوره، یعنی عصر کالی، فساد و تباهی سراسر جهان را فرا میگیرد. زندگانی اجتماعی و معنوی به نازل ترین حدّ خود نزول میکند و موجبات زوال نهایی را فراهم میسازد.[2] متن زیر اشارهای مختصر به انتظار موعود در آیین هندو نمودهاست.
انتظار منجی در آیین هندو
اصول دين هندو عبارت است از:
1- اعتقاد و احترام به كتابهاي باستاني و سنتهاي ديني بِرَهمَنان،
2- پرستش خداياني كه به ظهور آنها در دورههاي قديم عقيده داشتهاند،
3- اعتقاد به تناسخ و رعايت مقررات طبقات اجتماعي در معاشرت و ازدواج،
4- احترام به موجودات زنده، مخصوصاً گاو،
5- تقدس لفظ «اُم » (om) به معناي آمين که اسم اعظم الهي به شمار ميرود.
ادعيه و آيينهاي هندوان در مجموعهاي به نام «وداها» (Vedas) به معناي دانش، به زبان سانسكريت گرد آمده است و به آن شروتي (Sruti) يعني وحي و الهام و علوم مقدّس موروثي لقب ميدهند. در كتاب مشهور اوپانشاد يا وِدانتا (به معناي پايان وداها)، خدايان سهگانهي هندوان اين گونه معرفي شدهاند:[3]
1- برهما (Brahma)، خداي ايجاد كننده،
2- شيوا (Siva)، خداي فاني كننده،
3- ويشنو (Vishnu)، خداي حفظ كننده. جلوههاي دهگانهي اين خدا براي مردم در طول تاريخ عبارت است از: ماهي، لاكپشت، گراز، موجود نيمه آدم و نيمه شير، كوتوله، راما (Rama)، راماي تبر به دست، كريشنا (Krishna)، بودا (Buddha) و كالكي (Kalki).
بنابر تفكر هندويي، جهان از چهار دورهي رو به انحطاط تشكيل شده است كه عبارتند از:
1- كريتايوگه (Krita Yuga)،
2- ترتايوگه (Treta)،
3- دواپارايوگه (Dvapara) و
4- كالييوگه (kali).
در آيين هندو، موعود نجاتبخش موسوم به « كالكي» در پايان آخرين دورهي زماني از ادوار چهارگانهي جهاني، يعني « كالي يوگه» ظهور خواهد كرد.
در اين دوره كه بنابر باورهاي هندويي از نيمه شب بين 17 و 18 ماه فوريه سال 3103 قبل از ميلاد مسيح شروع گرديده، و ما اكنون در آن به سر ميبريم، فساد و تباهي سراسر جهان را فرا ميگيرد. زندگاني اجتماعي و معنوي به نازلترين حدّ خود نزول ميكند و موجبات زوال نهايي را فراهم ميسازد.[4]
« مردمان اين دوره گناهكار، ستيزهجو و چون گدايان، بد اقبال بوده و سزاوار اقبالي نميباشند. چيزهاي بيارزش را ارج مينهند، آزمندانه ميخورند و در شهرهايي زندگي ميكنند كه پر از دزدان است.»[5] در پايان چنين دوران سياهي، آخرين و دهمين تجلي ويشنو، موسوم به كالكي، سوار بر اسبي سفيد و به هيأت انسان ظهور خواهد كرد. وي سراسر جهان را سواره و با شمشيري آخته و رخشان در مينوردد تا بدي و فساد را نابود كند. با نابود كردن جهان، شرايط براي آفرينشي نو مهيا ميشود تا در مهايوگاي آتي، ديگر بار عدالت و فضيلت ارزش يابد.
نتیجه:
موعود نجاتبخش آيين هندو، در پايان آخرين دورهي زماني از ادوار چهارگانهي جهاني، يعني « كالي يوگه» که فساد و تباهي سراسر جهان را فرا ميگيرد، و موجبات زوال نهايي را فراهم ميسازد ظهور خواهد كرد، و سراسر جهان را سواره و با شمشيري آخته و رخشان در مينوردد تا بدي و فساد را ریشه کن و نابود كند.
پینوشتها:
[1]. فصلنامهی انتظار، ش 15، ص 156، به نقل از اديان و مكتبهای فلسفی هند، ج 1، ص 282 .
[2]. در ویشنو پورانه Visnu Purana,Iv,23 آمده است:« فساد بر همه چیز حکمفرما خواهد شد، دولت و ثروت تنها معیار ارزش و مقام، شهوت یگانه پیوند میان زن و مرد، دروغ تنها راه موفقیت در امور دنیوی محسوب خواهد شد. نظام طبقاتی متلاشی شده و دستورات و احکام ودایی را کسی دیگر رعایت نخواهد کرد... .» نقل از: ادیان و مکتب های فلسفی هند، 282:1.
[3]. حسين توفيقی، آشنايی با اديان بزرگ، ص 39 .
[4]. فصلنامهی انتظار، ش 15، ص 156، به نقل از اديان و مكتبهای فلسفی هند، ج 1، ص 282 .
[5]. اساطير هند، صص 41 - 125، به نقل از فصلنامهی انتظار، ش 15، ص 157 .