logo ارائه مقالات و محتوای مهدوی
راز و رمز نيمه شعبان و سوم شعبان


مقدمه:

تنها ماهی که در آن، شهادت هیچ یک از معصومان واقع نشده، ماه شعبان است. ماهی سرتاسر شادی، خیر و برکت که مهم‌ترین آنان، تولد دو امام همام است. چه راز و رمزی بین سالار شهیدان (علیهم السلام) و نهمین فرزندش وجود دارد؟ چرا باید در شب میلاد امام حسین (علیهم السلام) لحظه‌ها را با یاد و نام امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) چراغانی کرد؟ چرا باید برترین و بهترین عمل در شب نیمه شعبان، زیارت امام حسین (علیهم السلام) باشد؟ بارزترین پیوند این دو دردانه هستی چیست؟

سوم شعبان ونيمه شعبان

يكي از اعمال سالروز ميلاد امام حسين (عليهم السلام) دعايي است كه در توقيع مبارك امام حسن عسكري (عليهم السلام) به قاسم بن علاء همداني آمده‌است. در فرازي از اين دعا عرضه مي‌داريم:

« اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِحَقِّ الْمَوْلُودِ فِي هَذَا الْيَوْمِ الْمَوْعُودِ بِشَهَادَتِهِ قَبْلَ اسْتِهْلَالِهِ وَ وِلَادَتِهِ بَكَتْهُ السَّمَاءُ وَ مَنْ فِيهَا وَ الْأَرْضُ وَ مَنْ عَلَيْهَا وَ لَمَّا يَطَأْ لَابَتَيْهَا قَتِيلِ الْعَبْرَةِ وَ سَيِّدِ الْأُسْرَةِ الْمَمْدُودِ بِالنُّصْرَةِ يَوْمَ الْكَرَّةِ الْمُعَوَّضِ مِنْ قَتْلِهِ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ نَسْلِهِ وَ الشِّفَاءَ فِي تُرْبَتِهِ وَ الْفَوْزَ مَعَهُ فِي أَوْبَتِهِ وَ الْأَوْصِيَاءَ مِنْ عِتْرَتِهِ بَعْدَ قَائِمِهِمْ وَ غَيْبَتِه». [1]

پروردگارا! از تو مي‌خواهم به حق مولود اين روز؛ كسي كه وعده و خبر شهادتش، قبل از تولدش داده شده و آسمان و هر كس در آن بود و زمين و هر كس روي آن بود، بر او گريستند. در عوض شهادتش، امامان از نسل او قرار داده شدند و شفا در تربت او جاي گرفت و فوز و رستگاري با او مقرر شد، در روز رجوع و بازگشت او و اوصياي خاندان وي، بعد از قائم آنان و سپري‌شدن غيبت او. [2]

روز تولد امام حسين (عليهم السلام) سخن از ايام بعد از غيبت فرزندش امام مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) است. يعني اين كه رجوع و بازگشت آن بزرگواران، بعد از انقضا و سپري‌شدن ايام غيبت ولي الله الاعظم است؛ ولي چون آن حضرت ظهور فرمايد، زمينه آمدن آن انوار طيبه، فراهم خواهد شد و‌ آنان نيز بعد از آن خواهند آمد. البته از بعضي اخبار رجعت استفاده مي‌شود كه آمدن آن انوار طيبه، بعد از انقضاي ايام غيبت و نيز سپري‌شدن دوران حكومت و فرمانفرمايي آن ولي دوران و صاحب العصر و الزمان است. [3]

نيمه شعبان و ياد امام حسين

زيارت امام حسين (عليهم السلام) هميشه و همواره مورد سفارش و تاكيد بوده‌است؛ اما شب ميلاد امام مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) از شب‌هاي زيارتي مخصوص سالار شهيدان حسين بن علي (عليهم السلام) است. امام صادق (عليهم السلام) در اين باره مي‌فرمايد:

هر كس شب نيمه شعبان، مرقد امام حسين (عليهم السلام) را زيارت كند، خداوند متعال گناهان او را مي‌بخشد. [4]

از امام پرسيدند: « آيا خداوند عزوجل تمام گناهان را مي‌آمرزد؟» امام (عليهم السلام) فرمود:

آيا اين را براي زائران حسين (عليهم السلام) زياد مي‌دانيد؟ چگونه نيامرزد؟ در حالي كه زائر حسين، مانند كسي است كه خداوند عزيز و بلند مرتبه را در عرش زيارت كرده باشد. [5]

در روايت ديگري امام صادق (عليهم السلام) در اين‌باره مي‌فرمايد:

در نيمه شعبان، منادي‌اي از آسمان ندا مي‌كند: « اي زائران حسين! برگرديد؛ در حالي كه آمرزيده شده‌ايد و ثواب شما بر خدا و نبي او حضرت محمد (صلی الله عليه و آله و سلم) است.» [6]

آن حضرت همچنين مي‌فرمايد:

زماني كه اول ماه شعبان فرا رسد، منادي‌اي از زير عرش ندا مي‌دهد: « اي كساني كه در كوي حسين بار انداخته‌ايد! شب نيمه شعبان را از زيارت آن حضرت خالي مگذاريد؛ زيرا اگر بدانيد در زيارت نيمه شعبان چه مقدار اجر و ثواب است، سال بر شما طولاني مي‌شد، تا نيمه شعبان فرا رسد.» [7]

امام صادق (عليهم السلام) به يونس بن يعقوب مي‌فرمايد:

اي يونس! شب نيمه شعبان، خداوند هر مؤمني را كه زائر امام حسين (عليهم السلام) باشد مي‌آمرزد و به آنان گفته مي‌شود: « كارهايتان را از نو آغاز كنيد.» يونس به امام عرض مي‌كند: « آيا اين اجر و ثواب براي كسي است كه در شب نيمه شعبان امام حسين (عليهم السلام) را زيارت كند؟» امام (عليهم السلام) فرمود: « اگر مردم مي‌دانستند چه ثواب‌هايي براي زائران كوي حسيني است، مردان در نبودن مركب، سوار بر چوب شده و به زيارت امام حسين (عليهم السلام) مي‌شتافتند.» [8]

اين فرمايش امام (عليهم السلام) اهتمام زيارت امام حسين (عليهم السلام) در شب ميلاد امام زمان (عليهم السلام) را بسيار واضح مي‌سازد. در عظمت فضيلت زيارت امام حسين (عليهم السلام) همين بس كه امام سجاد (عليهم السلام) مي‌فرمايد:

هر كس دوست دارد با يكصد و بيست و چهار هزار پيامبر مصافحه كند، امام حسين (عليهم السلام) را در شب نيمه شعبان زيارت كند كه فرشتگان و ارواح پيامبران، براي زيارت آن حضرت، از خداوند كسب اجازه مي‌كنند و به ايشان اجازه داده مي‌شود؛ پس خوشا به حال كساني كه با ايشان، مصافحه كرده و ايشان با آن‌ها مصافحه كنند. [9]

تحليل تولد و ياد

چرا در تولد او بايد نام ديگري بر لب نقش ببندد؟ چرا هر دو نام با هم پيوند خورده است؟ تا حدي كه در شادي و غم، تفكيك آن دو ممكن و ميسر نيست؟

در ميلاد امام حسين (عليهم السلام) خداوند متعال براي حضرت زهرا (عليها السلام) چشم روشني مي‌فرستد [10] و در آن، نام مبارك آخرين حجت الهي با خصوصيات و صفات و ويژگي‌هاي منحصر به فرد برجسته مي‌شود.

در ميلاد امام زمان (عليهم السلام) نيز عاشقان و شيفتگان، ياد اباعبدالله (عليهم السلام) را در دل‌هاي خود احيا مي‌كنند و جان خود را صفا مي‌بخشند.

نتیجه:

بر اساس آنچه بیان شد، روشن است كه زندگي و قيام حسين (عليهم السلام) بدون زندگاني و قيام مهدي (عليهم السلام) نافرجام است و فرجام آخرين دولت، در گرو زمينه‌هايي است كه سالار شهيدان آن را فراهم كرده‌است. پشتوانه انتظار و حكومت عدل جهاني، عاشورا است و ظهور، تنها پاسخ كربلا است. بي‌شك، دو جريان مهم عاشورا و ظهور، ارتباط تنگاتنگي دارند كه پرده و حجاب اين ارتباط، با راز و رمز رهبران آن كنار زدني است.[11]

پی‌نوشت‌ها:

[1]. بحارالانوار، ج 98، ص 347، باب 28.

[2]. شيخ عباس قمي، مفاتيح الجنان، اعمال نيمه شعبان.

[3]. كريمي جهرمي، بررسي مقايسه‌اي بين حضرت مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) و امام حسين (عليه السلام)، ص 19.

[4]. ابن قولويه، كامل الزيارات، ص 198، باب 72، ح 6.

[5]. سيدبن طاووس، اقبال الاعمال،‌ ج 3، ص 340؛ علامه مجلسي، بحارالانوار، ج 101، ص 98.

[6]. ابن قولويه، كامل الزيارات، ص 197.

[7]. سيدبن طاووس، اقبال الاعمال، ج 3، ص 339؛ علامه مجلسي، بحارالانوار، ج 101، ص 98.

[8]. ابن قولويه، كامل الزيارات، ص 199؛ علامه مجلسي، بحارالانوار، ج 101، ص 95.

[9]. همان، ص 197، شيخ طوسي، تهذيب الاحكام، ج 6، ص 48.

[10].  اين چشم‌روشني، همان حديث لوح است.

[11]. انتشار یافته در سایت؛ besuyezohur.ir.

پدید آورنده : محمدرضا فؤاديان