مقدمه:
بي‌شک، يکي از برکات قيام حضرت سيدالشهداء (عليه السلام) ، ايجاد موجي از بيداري و آگاهي در ميان مردم بود. با مطالعة رويداد‌هاي پس از شهادتِ امام (عليه السلام) ، به اين نتيجه مي‌رسيم که انقلاب‌ها و اعتراض‌هايي که عليه امويان و حاکمان ظالم انجام شد، ريشه در مکتب عاشورا دارد.
طبري، مورخ بزرگ، در اين زمينه مي‌نويسد: «شيعيان از سال شصت و يکم هجري ـ سال شهادت امام حسين (عليه السلام)به جمع سلاح پرداختند و آمادة جنگ شدند و مخفيانه يکديگر را به خون‌خواهيِ او مي‌خواندند».[1] اين نقل طبري و ديگر مورخان نشان مي‌دهد مردم از خواب غفلت پنجاه ساله‌اي که پس از رحلت پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) در آن فرو رفته بودند، بيدار شدند و عليه ظالمان، دست به قيام زدند. اعتراض زيد بن ارقم، عليه نمايندة يزيد در کوفه، اعتراض عبدالله بن عفيف ازدي عليه ابن زياد، قيام مردم مدينه و واقعة حرّه در سال 63 هجري، قيام توابين در سال 65 هجري، قيام مختار، اعتراض محمد حنفيه و ابن عباس و... همگي برخاسته از عاشورا و قيام حسيني بود که به اينها جرئت اعتراض و انقلاب داد. قيام‌هاي ديگري نيز با الهام‌گيري از مکتب عاشورا به وقوع پيوست که يکي از بزرگترين و معجزه‌آسا‌ترينِ آنها در دوران معاصر، انقلاب شکوهمند اسلامي ايران است. جرقه و خاستگاه اصلي آن، عاشوراي 1342 بود. پس از پيروزي انقلاب اسلامي که داعيه‌دار پيروي از مکتب عاشورا بوده و هست، مردم ديگر کشورها نيز با نگاه به اين الگوي موفق، به خود آمده و آغاز به اعتراضاتي عليه ظالمان کردند که نمونة بارز آنها، انقلاب‌هاي عربي اسلامي در منطقة خاورميانه و آفريقا است.
مهم‌ترين کشوري که در اين ميان بپاخاست، مصر است. مصر داراي سابقة طولاني ارادت به خاندان اهل‌بيت (عليهم السلام) است و مرکز پرورش انسان‌هاي بزرگ، دانشمند و مبارزي چون شيخ محمد عبده بوده است. شعارهايي که مردم انقلابي مصر سر مي‌دادند، دليلي محکم بر الهام‌گيري آنها از انقلاب مقدس عاشوراست. ترجمة چند شعار مهم مصريان که واژة «شهادت، خورشيد آزادي، شيطاني بودن سکوت» در آنها آمده است از اين قرار است: «شهادت، پيروزي، انقلاب تا پيروزي»، «خون شهيدان پايمال نخواهد شد»، «کسي که در قبال حق سکوت کند، شيطاني لال است»، «خورشيد آزادي طلوع مي‌کند و خواستِ ملت، حاکم خواهد شد».
پس از پيروزي انقلاب‌هاي مصر و تونس، مردم بحرين که اکثر آنها را شيعيان تشکيل مي‌دهند، دست به اعتراض زدند و عليه حکومت آل‌خليفه قيام کردند. انقلابيون بحرين به صراحت، انقلاب خود را الگو گرفته از انقلاب حسيني مي‌دانند و همان شعاري که امام حسين (عليه السلام) بيان فرمود، به عنوان اصلي‌ترين شعار انقلاب خود انتخاب کردند و آن شعار چيزي نيست جز شعار غيرتمندانه و عزتمندانه «هَيهات منّا الذّله». چون بيشتر مردم بحرين شيعه هستند، در مظلوميتي خاص به سر مي‌برند و به تعبير رهبر معظم انقلاب، مردم بحرين در مظلوميت مطلق به سر مي‌برند.[2]پس از گذشت ماه‌ها از انقلاب مردم بحرين، حکومت آل‌خليفه دست از کشتار مردم مظلوم اين کشور برنداشته، حتي در ماه مبارک رمضان هم به سرکوب انقلابيون روزه‌دار پرداخت.
مردم مسلمان ليبي و يمن نيز پس از حرکت مردم مصر، بپا خاستند و عليه حکومت ديکتاتور خود قيام کردند. آنچه در همة اين حرکت‌ها و انقلاب‌هاي عربي ـ اسلامي، داراي اهميت است، ظلم‌ستيزي و استبدادستيزي است؛ همان چيزي که نقطة مشترک مطالبات مردم اين کشورهاست؛ قيام براي ظلم‌ستيزي و استبدادستيزي که حضرت سيدالشهداء(عليه السلام) آن را به بشريت داد تا در مقابل ظلم سکوت نکنند. آن حضرت با بيان اين راهبرد که مرگ با عزت را، به زندگي با ذلّت ترجيح داده، همگان را به قيام عليه ظلم و ظالم دعوت مي‌کند؛ حتي دشمنان نيز به اين حقيقت، اعتراف کردند که انقلاب‌هاي عربي و بيداري اسلامي بوجود آمده، از انقلاب اسلامي که از نهضت حسيني سرچشمه گرفته، الگو گرفته است.[3] سال‌ها پيش و حتي قبل از پيروزي انقلاب اسلامي، الگوگيري مسلمين جهان از حرکت مردم ايران، توسط بنيانگذار جمهوري اسلامي، حضرت امام خميني (رحمه الله)پيش‌بيني شده بود. ايشان در پاسخ به خبرنگاري که يک ماه پيش از پيروزي انقلاب مي‌پرسد: آيا فکر مي‌کنيد دامنة حوادث ايران به ترکيه نيز کشيده شود؟ مي‌فرمايند:«نهضت مقدس ايران نهضتي اسلامي است و از اين جهت بديهي است که همة مسلمين جهان تحت تأثير آن قرار مي‌گيرند.»[4] پس ضروري است مسلمانان و مظلومان جهان با توجه به اين نکتة کليدي که «محرم و صفر است که اسلام را نگه داشته است»،[5] براي حيات اسلام و دين خود، گام بردارند و با شناخت صحيح از معارف عاشورا، با منطق و قرائت امام خميني(رحمه الله) پيش روند و بدانند خط فکري و عملي بني‌اميه در طول زمان گم و نابود نشده است و هنوز معاويه‌صفتان و يزيديان در ممالک اسلامي بر کرسي قدرت تکيه زده‌اند.
نتیجه:
انقلابيون بحرين به صراحت، انقلاب خود را الگو گرفته از انقلاب حسيني مي‌دانند و همان شعاري که امام حسين(عليه السلام) بيان فرمود، به عنوان اصلي‌ترين شعار انقلاب خود انتخاب کردند و آن شعار چيزي نيست جز شعار غيرتمندانه و عزتمندانه «هَيهات منّا الذلّه»
پی نوشت ها:
[1] .تاريخ طبري، ج 7، ص 373.
[2] .سخنان معظم‌له در سالگرد ارتحال امام، 14/3/1390.
[3].روزنامه «واشنگتن تايمز»، به نقل از بنيامين نتانياهو.
[4] .صحيفة امام، ج 5، ص 305.
[5] .همان، ج 15، ص 330.
نگارنده: حسين عندليب،(کارشناس تخصصي تبليغ)
