يكي از ابعاد اصلاح ساختار جامعه بشري، پرداختن به برنامه‌هاي اجتماعي است. در حكومت دادگستر بزرگ عالم، براي سامان بخشي اجتماع، برنامه هايي بر اساس تعاليم قرآن و سنّت اهل‌بيت(عليهم السلام) در نظر گرفته شده است كه به سبب اجراي آنها محيط زندگي، زمينه‌اي آماده براي رشد و تعالي افراد خواهد بود. در جهاني كه تحت حاكميت الهي است خوبي‌ها ترويج مي‌شود و از بدي‌ها نهي مي‌گردد و با بدكاران برخورد قانوني مي‌شود و نيز حقوق اجتماعي افراد به مساوات پرداخت مي‌شود و عدالت اجتماعي به معني واقعي آن پياده مي‌گردد.
بجاست به روايات مراجعه كنيم و جلوه‌اي از آن دنياي زيبا را مشاهده كنيم:
1. احياء و گسترش امر به معروف و نهي از منكر
در حكومت جهاني امام مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) فريضه بزرگ امر به معروف و نهي از منكر به صورت گسترده به اجرا گذاشته خواهد شد. همان واجبي كه قرآن كريم بر آن تأكيد ورزيده و آن را از ويژگي‌هاي امت اسلامي به عنوان برگزيده امت‌ها شمرده است. ( 1 )
همان امري كه به سبب آن همه واجبات الهي اقامه مي‌گردد( 2 ) و واگذاشتن آن عامل اساسي در هلاكت و نابودي خوبي‌ها و رشد و زيادي بدي‌ها در اجتماعات بوده است.
و از بهترين و والاترين مراتب امر به معروف و نهي از منكر آن است كه رئيس حكومت و كارگزاران آن امر كننده به خوبي‌ها و بازدارنده از زشتي‌ها باشند.
امام باقر(عليه السلام) فرمود:
«اَلْمَهدي وَ اصْحابُهُ... يأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ ينْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ( 3 )؛
مهدي و ياران او... امر به معروف و نهي از منكر مي‌كنند.»
2. مبارزه با فساد و رذائل اخلاقي
نهي از منكر كه يكي از شاخصه‌هاي حكومت الهي است تنها به زبان نخواهد بود بلكه در عمل با منكرات و زشتي‌ها مقابله خواهد شد تا جايي براي فساد و رذائل اخلاقي در جامعه نماند و محيط زندگي از زشتي‌ها پاك گردد.
در دعاي ندبه كه آهنگ فراق و نواي جدايي از يار غايب است مي‌خوانيم:
«اَينَ طامِسُ آثارَ الزَّيغِ وَالاَْهْواءِ، أَينَ قاطِعُ حَبائلَ الْكِذْبِ وَالاِْفْتِراءِ(4 )؛
كجاست آنكه آثار گمراهي و هوي و هوس را نابود خواهد ساخت؟ كجاست آنكه ريسمانهاي دروغ و افتراء را ريشه كن كند؟»
برخورد با مفسدان و تبهكاران جامعه، شيوه‌هاي گوناگون دارد. در حكومت امام مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) از سويي با شيوه‌هاي فرهنگي و تعليم معارف و تحكيم عقائد و ايمان، فاسقان و بزهكاران را به راه صلاح و راستي برمي گردانند و از سوي ديگر با تأمين نيازهاي مشروع و معقول زندگي و اجراي عدالت اجتماعي، راه را بر فساد و تباهي مي‌بندند ولي آنها كه با وجود همه اينها راه تجاوز به حقوق ديگران و زيرپاگذاشتن احكام الهي را مي‌پيمايند و چارچوب قانون را نمي‌پذيرند، با اينها به گونه‌اي شديد برخورد مي‌شود كه سدّ راه تبهكاري آنها گردد و نيز از ادامه روند فساد در جامعه توسط ديگران جلوگيري شود و آن اجراي حدود الهي درباره مفسدان است كه حدّ و مرز آن در قوانين كيفري اسلام بيان گرديده است.
در روايت بلندي از پيامبر اكرم(صلي الله عليه و آله وسلم) كه حضرت جواد(عليه السلام) نقل كرده است، در ضمن بيان خصوصيات امام مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) آمده است:
«او حدود الهي را اقامه (و اجرا) خواهد كرد.» ( 5 )
در رأس برنامه‌هاي حكومتي امام مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) در سطح جامعه، اجراي عدالت در همه بخش هاست و اوست كه همه عالم را، پر از عدالت و دادگري مي‌كند همانگونه كه از ظلم و ستم آكنده باشد. و يكي از مهمترين حوزه‌هاي اجراي عدالت، بخش قضاوت است و اين همان بخشي است كه بيشترين ظلم‌ها و حق كشي‌ها در آن شده است. اموال، به ناحق مصادره گشته و خونها، به ناحق ريخته شده و آبروي بي گناهان به خطر افتاده است! در محاكم قضايي دنيا، بيشترين ظلم بر مستضعفان عالم شده است و احكام صادره از آنها تحت تأثير نفوذ قدرتمندان و حاكمان ستمگر، مال و جان افراد و گروههاي بسياري را به ناحق نابود كرده است. قاضيان دنيا طلب نيز براي جلب منافع مادّي براي خود و وابستگانشان حكم‌هاي ظالمانه بسياري را نوشته و اجرا كرده‌اند و خلاصه اينكه چه بسيار بي گناهي كه به چوبه دار آويخته شده است و چه بسا تبهكار و مجرمي كه قانون خدا درباره او اجرا نگرديده است.
حاكميت عدل گستر امام مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) پايان همه ظلم‌ها و نهايت همه حق كشي هاست. او كه مظهر عدالت پروردگار است، محكمه هايي دادگستر ايجاد مي‌كند و قاضياني صالح و مُجرياني دقيق و خدا ترس مي‌گمارد تا به هيچ كس در هيچ جاي عالم كمترين ستمي نرود.
حضرت رضا(عليه السلام) در ضمن روايتي بلند در توصيف امام مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) و دوران طلائي ظهورش فرمود:
«فَاِذا خَرَجَ اَشْرَقَتِ الاَْرْضُ بِنُورِ رَبِّها وَ وَضَعَ ميزانَ الْعَدْلِ بَينَ النّاسِ فَلا يظْلِمُ اَحَدٌ اَحَداً( 6 )؛
وقتي او قيام كند زمين به نور پروردگار روشن گردد و آن حضرت ترازوي عدالت در ميان خلق نهد پس (چنان عدالت را جاري كند كه) هيچ كس بر ديگري ظلم و ستم روا ندارد.»
از اين روايت دانسته مي‌شود كه عدالت قضايي حضرت چنان گسترده و دقيق است كه راه را بر ظالمان و سودجويان مي‌بندد و از تكرار ظلم و ستم و عادي شدن تجاوز به حق ديگران، جلوگيري مي‌كند.
پی نوشت ها:
1. سوره آل عمران، آيه 110.
2. در سخنى از امام باقر درباره اين واجب آمده: «ان الامر بالمعروف والنّهى عن المنكر... فريضة عظيمة بها تقام الفرائض» يعنى «امر به معروف و نهى از منكر... واجبى است كه به سبب آن همه واجبات اقامه مى گردد». ميزان الحكمة، مترجم ج8، ص 3704.
3. بحارالانوار، ج 51، ص 47.
4. مفاتيح الجنان، دعاى ندبه.
5. بحارالانوار، 52، باب 27، ح 4.
6. همان، ج 52، ص 321.
